Pałac - Studzieniec (pow. sierpecki)

[zbyszekg9]

Pałac murowany z końca XIX w., wzniesiony zapewne dla gen. Orłowa. Poddany rozbudowie w latach 70. XX w. Budynek pałacu nawiązuje do architektury uzdrowiskowej i jest jedynym tego typu obiektem w powiecie. Obecnie mieści się w nim Zespół Szkół Rolniczych. Dla jego potrzeb dobudowano nowe bezstylowe skrzydło.
(za: P. Gąsiorowski, „Tradycja Mazowsza, powiat sierpecki. Przewodnik subiektywny”, Warszawa 2013)

[Thomas]

O dworze w Studzieńcu wspomniałem kiedyś na Starym Sierpcu (na marginesie innych rozważań >>), ale ostatnio przeszukiwałem dyski i znalazłem kilka ważnych uzupełnień.

Wspomniany przez Zbyszka właściciel majątku w Studzieńcu i Żarówce nazywał się Włodzimierz Gorłow, choć w tradycji i przekazach ustnych nazwisko to ewoluowało w różnych kierunkach (wersja Gorłow pojawia się w aktach kancelarii notarialnej w Sierpcu, uznałem to za wiarygodne źródło - spotkałem się również z wersją Garłow, Garłów, Orłow).

Wklejam planik z AGADu i kilka archiwalnych fotografii:

Okolice dworu w Studzieńcu nad Skrwą na mapie z 1812 roku. Źródło: AGAD, ZK, 201-21.

studzieniec1812agad.jpg (156.19 KiB) Przejrzano 441 razy

Dworek Gorłowa w Studzieńcu, fot. z lat międzywojennych

studzieniec-garlowa-01.jpg (66.91 KiB) Przejrzano 441 razy

Dworek Gorłowa w Studzieńcu, fot. z lat międzywojennych

studzieniec-garlowa-02.jpg (136.36 KiB) Przejrzano 441 razy

Sprawa własności Studzieńca wymaga nieco większej uwagi i poszukiwań.
Gorłow stał się właścicielem majątku dopiero w pewnym momencie. Jeszcze w 1917 roku jako właściciel wymieniany jest Bronisław Kowalski (Kurier Płocki 157/1917). Jako "właściciel ziemski ze Studzieńca" figuruje też w dokumentach 1918 roku, jako członek nowo sformowanej rady powiatowej. W 1919 roku właścicielem był faktycznie Gorłow (jak wskazują akta notarialne). Bronisław Kowalski jeszcze nadal w Studzieńcu mieszkał - w 1939 roku figuruje wraz z synem Janem jako administrator majątku w Studzieńcu. Według wspomnień Józefa Drążkiewicza - Kowalski był aresztowany przez gestapo i w ramach Intelligenzaktion 10 lipca 1940 roku wywieziony do obozu zagłady.

Mam niepotwierdzoną informację, że po I wojnie nastąpiło rozdzielenie majątku od posiadłości dworskiej - Gorłow zatrzymał pałacyk, a dawny majątek wrócił do Kowalskiego. Miałoby to sens, ale potrzeba konkretów. Niepewny trop prowadzi do dokumentów w Archiwum Akt Nowych (https://www.szukajwarchiwach.gov.pl/jed ... ka/5321428) niestety nie są one zdigitalizowane. Zostawiam go, gdyby ktoś chciał temat zgłębić i był przy okazji w Warszawie i zamówił te akta.