Pałac - Zbójno (pow. golubsko-dobrzyński)

Moderator: zbyszekg9

Awatar użytkownika
zbyszekg9
Posty: 1554
Rejestracja: pn paź 28, 2013 3:32 pm

Pałac - Zbójno (pow. golubsko-dobrzyński)

Postautor: zbyszekg9 » pn lip 13, 2015 10:43 am

We wsi znajdują się: pałac z połowy XIX w. w otoczeniu parku krajobrazowego z połowy XIX w., zabudowania dworsko-folwarczne z rządcówką, oficyną dla służby, kuźnią, spichlerzem, stajnią i wozownią z końca XIX w.
Pałac w Zbójnie został wzniesiony z inicjatywy ówczesnego właściciela Antoniego Ignacego Sumińskiego na początku lat 50. XIX wieku, według projektu Henryka Marconiego. Po śmierci Antoniego właścicielem Zbójna został jego syn Artur Sumiński, powstaniec styczniowy. W ramach represji jego majątek został skonfiskowany przez władze carskie. Ostatnim przedwojennym właścicielem Zbójna był Michał Dzierżanowski.
We wrześniu 1939 roku majątek przejęli Niemcy i w pałacu zorganizowali internat dla młodzieży, którą przesyłano z Niemiec na naukę. Całym majątkiem zarządzał kapitan Volf. Pod koniec wojny pałac wykorzystywany był na szpital polowy dla wojsk niemieckich, a następnie radzieckich. Po zakończeniu wojny folwark Zbójno został rozparcelowany za zgodą Michała Dzierżanowskiego, który tu powrócił i mieszkał w pomieszczeniach piwnicznych pałacu do 1960 r.
Pałac został przeznaczony na potrzeby szkoły podstawowej, która powstała w 1945 roku. Lokajówkę i rządcówkę przeznaczono na mieszkania dla nauczycieli i ich rodzin, a zabudowania folwarczne zostały przejęte przez GS "Samopomoc Chłopska". Obecnie właścicielem prawnym obiektu jest Urząd Gminy w Zbójnie.
Pałac jest monumentalną, zwartą architektonicznie budowlą o ściśle symetrycznej kompozycji bryły, a także elewacji. Jest on piętrowy, podpiwniczony, wzniesiony na rzucie wydłużonego na linii wschód-zachód prostokąta, z niewielkimi aneksami i ryzalitami. Elewacją frontową pałac zwrócony jest na południe, ku drodze. Elewacja ogrodowa po stronie północnej posiada mocno wysunięte ryzality skrajne, o półkoliście zarysowanych ścianach wychodzących uskokiem z murów bocznych.
Od frontu pałacu znajduje się półokrągły betonowo-ziemny podjazd. Po obrzeżach południowej strony założenia przy szosie Lipno - Rypin do dziś pozostało fragmentaryczne ogrodzenie murowane z czerwonej cegły wraz z bramą wjazdową. Od strony północnej znajdował się zespół sadów z warzywnikiem oraz park. Zarówno Sumińscy jak i Dzierżanowscy byli zamiłowani w przyrodzie. Założyli park o naturalistycznym charakterze, sadząc gatunki roślin sprowadzane niemalże z całego świata. Obecnie park istnieje już tylko w szczątkowej formie, niemniej znajduje się tu kilka zarejestrowanych pomników przyrody, m.in.: platany klonolistne, miłorząb dwuklapowy, buk zwyczajny.
DSC_0353.JPG
DSC_0353.JPG (135.95 KiB) Przejrzano 4751 razy
DSC_0337.JPG
DSC_0337.JPG (117.82 KiB) Przejrzano 4751 razy
DSC_0339.JPG
DSC_0339.JPG (123.5 KiB) Przejrzano 4751 razy
DSC_0340.JPG
DSC_0340.JPG (140.16 KiB) Przejrzano 4751 razy
DSC_0343.JPG
DSC_0343.JPG (114.38 KiB) Przejrzano 4751 razy
DSC_0348.JPG
DSC_0348.JPG (109.3 KiB) Przejrzano 4751 razy
DSC_0349.JPG
DSC_0349.JPG (95.5 KiB) Przejrzano 4751 razy
DSC_0350.JPG
DSC_0350.JPG (124.07 KiB) Przejrzano 4751 razy
Na podst. http://www.odznaka.kuj-pom.bydgoszcz.pt ... zbojno.htm
Awatar użytkownika
konwalia
Posty: 150
Rejestracja: śr kwie 03, 2013 9:15 pm

Re: Pałac - Zbójno (pow. golubsko-dobrzyński)

Postautor: konwalia » pt lip 31, 2015 3:16 pm

Tradycje powstańcze były żywe w rodzinie już od pokoleń, bowiem wspomniany Artur Sumiński -powstaniec styczniowy, był synem Antoniego- (dyrektora poczt w Królestwie Polskim) i Zofii z Piwnickich Sumińskiej(ciotecznej siostry Artura Zawiszy)- uczestniczki partyzantki 1833r.
Chociaż nie skończysz ciągle rób,
Ciebie, nie dzieło, weźmie grób,
A choć na ziemi krótko nas,
Czas wszystko skończy, bo – ma czas.


K. Brodziński (1791-1835)
Awatar użytkownika
Dziadek Jacek
Posty: 219
Rejestracja: ndz lut 02, 2014 10:50 pm

Re: Pałac - Zbójno (pow. golubsko-dobrzyński)

Postautor: Dziadek Jacek » sob sie 01, 2015 8:11 pm

To ja dołożę swoje:
Zbójno wymieniane już w 1363 roku z właścicielem „Jakus de Zboyno”. Datą następnego wymienienia jest rok 1434, gdzie na akcie widnieje zapis „Jakusz ze Zbójna h. Jelita”. Poza średniowiecze wyprowadza nas wiadomość o Arturze Sumińskim, który był nie tylko znakomitym rolnikiem kontynuującym działalność gospodarczą po ojcu Piotrze, ale i gorącym patriotą.
W okresie powstania styczniowego aktywnie włączył się z pomocą finansową i materialną dla powstańców rekrutujących się, m.in. ze swojej służby i włościan. Sformował "partię powstańczą" w sile około 400 ludzi. Po rozbiciu oddziału kierowanego przez Jana Ostrowskiego, samodzielnie objął jego dowództwo. Podczas bitwy pod Rozwozinem, w dniu 3 lipca 1863 r. został ranny. Za udział w powstaniu styczniowym władze carskie skonfiskowały mu majątek.
Awatar użytkownika
konwalia
Posty: 150
Rejestracja: śr kwie 03, 2013 9:15 pm

Re: Pałac - Zbójno (pow. golubsko-dobrzyński)

Postautor: konwalia » sob sie 01, 2015 10:06 pm

O Arturze Sumińskim znalazłam jeszcze takie informacje: właściwie Artur Józef Gabriel hr. Sumiński z Sumina herbu Leszczyc (1834- 1886, pochowany w Brzesku), poślubił swoją siostrę cioteczną Juliannę Karolinę Justynę Piwnicką herbu Lubicz, wraz ze swoim oddziałem powstańczym w lutym 1863r. zajął Rypin, ranny w bitwie pod Rozwozinem.
Po powstaniu majątek Zbójno został wystawiony na licytację za cenę 154 tys. rubli. Przy okazji warto dodać, że Artur Sumiński stracił także swój drugi majątek we Wielgiem (tu cena 94 tys. rubli).

PS. Zachowany do dnia dzisiejszego dnia pałac miał swojego poprzednika, tj. drewniany pałac wzniesiony w tym samym miejscu w 1834r., projektu również H.Marconiego. Po około 20 latach Antoni Sumiński postanowił wznieść coś bardziej okazałego i murowanego.
Plan założenia parkowo- pałacowego z 1845r. znajdziemy na ostatniej stronie książki B. Dymek: Z dziejów szlachty mazowieckiej (2005).
Chociaż nie skończysz ciągle rób,
Ciebie, nie dzieło, weźmie grób,
A choć na ziemi krótko nas,
Czas wszystko skończy, bo – ma czas.


K. Brodziński (1791-1835)

Wróć do „Pałace”

Kto jest online

Użytkownicy przeglądający to forum: Obecnie na forum nie ma żadnego zarejestrowanego użytkownika i 4 gości