Cmentarz choleryczny - Józefowo (pow. płocki)

[Nieostatni]

Ciepło - cieplej - gorąco
sulo73 wspaniały wkład przynosisz! Dziękuje
Nieostatni

[bobola]

To że krzyż stoi w środku lasu nie musi dziwić, bo gdy go stawiano, las tam nie musiał rosnąć.

Andrzeju, na wszystkich starych mapach jakie mam, w tym miejscu zawsze był las, mniejszy/ większy ale las. Poza tym na starych i nowych mapach nie ma tam żadnej drogi, więc jaki był cel postawienia karawaki na uboczu, daleko od ludzkich oczu? (o i rym się znalazł )

Michale, Agata już obaliła tezę, że karawaka musi stać przy drodze. Ja natomiast nie zgadzam się z twierdzeniem, że w tym miejscu zawsze był las, skoro na mapach pokazany jest las ale niema w tym lesie ( w tym miejscu) naniesionego krzyża. Moim zdaniem cmentarz choleryczny, z postawioną na nim karawaką był na skraju lasu co potwierdza WIGówka, tutaj krzyż stoi przy lesie. Przez lata las się rozrastał i teraz karawaka stoi wewnątrz lasu.

[sulo73]

Poniżej zapis z Gazety Lwowskiej z 1894 roku nr 87 na temat epidemii cholery.

[UBOOT]

Ja natomiast nie zgadzam się z twierdzeniem, że w tym miejscu zawsze był las, skoro na mapach pokazany jest las ale niema w tym lesie ( w tym miejscu) naniesionego krzyża. Moim zdaniem cmentarz choleryczny, z postawioną na nim karawaką był na skraju lasu co potwierdza WIGówka, tutaj krzyż stoi przy lesie. Przez lata las się rozrastał i teraz karawaka stoi wewnątrz lasu.

Na późniejszych (niż WIGówka) mapach też często nie ma tego krzyża, choć fizycznie istnieje. Twoja wersja Andrzeju jest wielce prawdopodobna.

Agata ma racje, że karawaki stoją również w innych miejscach niż główne drogi, ale jednak przy jakiś drogach , czy duktach stoją. W miejscu o którym dyskutujemy nie ma zaznaczonej żadnej drogi, nawet ścieżki (no chyba że to była jakaś mała dróżka- na prowadząca skróty).

Sulek, coś w Modlinie wspominałeś, że masz informację o grzebaniu w tym miejscu dzieci.

[Nieostatni]

Podrzucam skan - orientacja, ale oczywiście jakiś dokument na którym można jednak polegać:
Płock i Ziemia Dobrzyńska z 1784r. opracował Karol de Perthées (1739-1817) wydana w Petersburgu 12 lat po I rozbiorze Polski, skala 1:225 000.

ScreenShot085 Łukoszyno - Borki.jpg (90.61 KiB) Przejrzano 6764 razy

Nieostatni

[bobola]

Poniżej zapis z Gazety Lwowskiej z 1894 roku nr 87 na temat epidemii cholery.

Sulo podaje interesujące informacje, pozwalające nieco przybliżyć okres, w którym mógł powstać nasz tajemniczy krzyż. Rok 1894 można wykluczyć, bo te zachorowania podane przez Gazetę Lwowską trudno nazwać epidemią.

[Nieostatni]

Mazowsze Północne, Ziemia Płocka, Zawkrzańska i Wyszogrodzka, powiaty płocki, sierpecki w czasie epidemii cholery.
Rejon Skępe - lata 1624 - 1625 ogromne spustoszenia spowodowała dżuma po trzykrotnej wizycie "morowego powietrza" zostały puste 28 domów i 66 placów (dokument z 1631r.)
Sejmiki które odbywały się w Lipnie (lata 1703; 1709 i 1710) odbyły się w Skępem gdyż Lipno "nawiedziło morowe powietrze".
Podobna epidemia nawiedziła te tereny w czasie wojny północnej 1708 - 1710r.
Czerwińsk - Ziemia Czerwińska. Epidemia dżumy 1709r. Trzykrotnie nawracająca epidemia cholery po powstaniu listopadowym, nieurodzaj i głód doprowadzają do upadku miasta.
1831 - początki maja - epidemia cholery ogarnia Mazowsze
1844 - olbrzymi wylew Wisły, mokre lato
1845 - wylew Wisły, zaraza niszczy ziemniaki
1846 - klęska nieurodzaju, drożyzna, cholera, głód
1847 - nieurodzaj, zaraza na ziemniaki, cholera, głód
1849 - cholera i głód
1851 - nieurodzaj, ulewy, drożyzna, epidemia
1852 - cholera
1855 – nieurodzaj, ulewy, drożyzna, epidemia
Lata 1855, 1867, 1873, 1894 odnotowano jako aktywizujące epidemie cholery w powiecie sierpeckim.
W 1867 r. zdziesiątkowała Żuromin, w 1894r. szczególnie aktywna w Bieżuniu, gdzie zbiera największe żniwo wśród dzieci i ubogich. Umiera tu felczer udzielający pomocy zarażonym, Józef Rajkowski.
W Sierpcu umiera lekarz niosący pomoc cholerykom, Wojciech Chrzanowski. Obok cholery, aktywizują się szkarlatyna, odra, malaria i gruźlica. Chorobom sprzyja brak zdrowej wody, podmokłe tereny, nędzne pożywienie, brak higieny, opieki medycznej, szpitala. Zbiera największe żniwo wśród, biedoty i dzieci. Cholera dotyka również i bogatych właścicieli majątków. Między innymi rodzinę Czachorowskich w Łukoszynie w roku 1880. Umiera kilkoro jej członków. Jesteśmy zainteresowani karawaką w pobliżu Łukoszyna. Może to być wskazówka, źródło, pomoc, kierunek wskazujący, na poszukiwanie w metrykach parafialnych, przekazie ustnym potomków rodziny.
Powyższe wiadomości to kompilacja materiałów przeczytanych w necie, strony: -Stankiewicze:- Sierpc; - Skępe; - Czerwińsk.
Pozdrawiam, pozostając w poszukiwaniach.

Nieostatni

[slawko72]

Witajcie ! Ucieszyło mnie to odkrycie Ubocika. Przyznam,że ok. 10 lat temu poszukiwałem tej karawaki, ale mi się nie udało. Nie miałem dostępu do map a ludzie wtedy nie bardzo mi chcieli coś opowiadać. Dlatego tak mnie cieszy,że jednak nadal tam stoi.

Mam nadzieję,że będąc rowerem w okolicy jakoś go teraz odnajdę.Muszę go sam znaleść.

Super odkrycie !

[UBOOT]

W dniu wczorajszym odwiedziliśmy gospodarstwo, na obrzeżach lasu Józefowo. Starszy Pan opowiadał nam o okolicy, historii wsi i jej złożonego nazewnictwa, które co chwila się zmieniało. Wracając do tematu... starszy Pan zagadnięty o dziwną karawakę w lesie odpowiedział nam, że jego teść mówił mu, że pochowani są tam ludzie, którzy zmarli na (chyba) cholerę. 40 osób zostało pochowanych w kopcu a na nim ustawiono krzyż. Na pytanie kiedy to było, odpowiedział nam, że historię opowiedział mu teść, który zna ją od swojej matki... co dało nam po obliczeniach co najmniej 150 lat.

[skowron1980]

Żeby postawić przysłowiową "kropkę nad i", zamieszczam skan mapy z 1914 r. (dopiero od niedawna powszechnie dostępnej), gdzie interesujące nas miejsce oznaczone zostało jako katolicki cmentarz.

[UBOOT]

Dzięki Skowron
Czyli kolejna zagadka rozwiązana

[Nieostatni]

Kapitalny strzał Skowrona – gratulacje. Jednak to cmentarz choleryczny.
Doskonałe mapy tzw. "dwuwiorstówki" 1:84000, z 1912 i 14 roku, wydane w Petersburgu. Odpowiednik naszej przedwojennej "setki" WIG. Niestety cyrylica, kiepski papier, druk i skan, ale kopalnia naniesionych wiadomości, np.- cmentarze katolickie, luterańskie, żydowskie, prawosławne, krzyże itp.
Dla kolegów autochtonów pomoc w przygotowaniach do planowanych "wyrypów". Polecam warto zerknąć.
Z Waszego rejonu dostępne: Mapy WIG >> Archiwum map >> mapy rosyjskie i ZSRR >> XIX-6 Żuromin; XX-6 Sierpc: XX-7 Radzanów; XX-8 Ciechanów; XXI-4 Włocławek: XXI-5 Dobrzyń; XXI-6 Płock.

Nieostatni

[UBOOT]

W Józefowie mieszkańcy skrzyknęli się i sami zrobili porządek na cmentarzu. Ułożyli symboliczne ogrodzenie z dużych kamieni, z mniejszych alejkę. Zasadzili również jałowce, a przy krzyżu ułożyli duży kamień na którym ma być tablica. Naprawdę jest ładnie i całość oddaje powagę tego miejsca.

Niestety mieszkańcy uprali się na wymianę starej karawaki na nowy, drewniany krzyż. Jeśli nikt nie zabierze starego, zostanie on pocięty i spalony. Tak, więc jak ktoś ma pomysł, to jest jeszcze czas aby zabrać karawakę.

[UBOOT]

Nowa karawaka już stoi. ,,Z trudem" muszę przyznać, że nie miałem racji obawiając się o nowy krzyż.

Mieszkańcy pod dowództwem Pana Skowrońskiego wykonali kawał dobrej roboty. Karawaka wykonana na wzór dawnej, wygląda imponująco i porostu pięknie. Cmentarz odnowiony, uprzątnięty i na nowo zaistniał w pamięci mieszkańców. Niebawem odbędzie się uroczyste poświęcenie, o którym na pewno poinformuję.

[Majsterek]

Cieszy że sprawa cmentarza znalazła pomyślny finał, i dobrze że zajęli się tym miejscowi.

[UBOOT]

Poświęcenie nowego krzyża na cmentarzu cholerycznym w Józefowie.

Po pięciu latach od ,,ponownego" odkrycia tego cmentarza historia zatoczyła koło. Dziś miejsce odwiedzane, zapalane są znicze. Co roku w ostatni weekend czerwca odbywa się w pielgrzymka Żurawina... i tak od 150 lat.

[Nieostatni]

Cieszę się z tak pomyślnie zatoczonego koła, jakie zapaleńcy „Tradytorowcy” zainicjowali na tym forum, by ustalić pochodzenie, symbolikę i właściwie rodowód „dziwnego” dwuramiennego krzyża, stojącego samotnie na wzgórku w ostępach leśnych, daleko od osad ludzkich, prawie wymazanego z pamięci autochtonów. Szczęśliwie poprowadzona kwerenda przez kolegów wśród najstarszych mieszkańców okolicznych osad, a także wśród pątników corocznej, miejscowej pielgrzymki z Łukoszyna do Żurawina, odprawianej w intencji zmarłych ofiar minionych epidemii cholery, pozwala prawie jednoznacznie stwierdzić iż krzyż postawiono na miejscu pochówku zadżumionych.
To wspaniałe uczucie gdy można choć w myślach odnaleźć mikro ziarenko piasku i powiedzieć, ja też uczestniczyłem w tym dociekaniach.
Chwała wszystkim uczestnikom takich zdarzeń, dzięki nim pamięć Ojcowizny ciągle trwa!
I niech trwa!

Nieostatni

[UBOOT]

Relacja z uroczystości.

[UBOOT]

Ostatnio przeprowadziłem rozmowę z leciwym mieszkańcem i przekazał mi następujące informacje:

Cmentarz ten założono na ,,szybko", bo ludzie padali jak muchy. Babka mówiła mi, że prawie cały Łukoszyn tam leży. Mało kto uratował się od ,,Hiszpanki". Dosłownie kilka osób. Bali się na normalnym cmentarzu ich grzebać i dlatego pochowali ich w lesie. Z czasem ludzie coraz mniej o nich pamiętali, aż ktoś tam to odnalazł, opisał i teraz odnowili to na nowo.

[Majsterek]

Z tego co napisałeś wynika że chodzi o czasy I wojny - hiszpanka.