Strona 1 z 1
Brudzeń Duży (pow. płocki) - Miejsce Pamięci Narodowej
: wt mar 04, 2014 9:01 pm
autor: zbyszekg9
W Brudzeńskim Parku Krajobrazowym (las pomiędzy Brudzeniem a Parzeniem) znajduje się miejsce, w którym postawiono obelisk, aby - jak można przeczytać na tablicy - upamiętnić bestialsko zamordowanych przez hitlerowców sześciu mieszkańców Brudzenia Dużego i okolic 9 stycznia 1945 roku. Tablica umieszczona na obelisku wymienia ich imiona, nazwiska i wiek.
Brudzeń Duży (pow. płocki) - Miejsce Pamięci Narodowej
: ndz maja 10, 2015 7:39 pm
autor: zbyszekg9
Będąc w tym miejscu przed rokiem nie zwróciłem uwagi na fotografię krzyża, zamieszczoną na tablicy informacyjnej. Tym razem ją spostrzegłem, więc udałem się na strome zbocze jaru w poszukiwaniu krzyża. Owszem, stoi w mało dostojnym miejscu, tuż ponad nurtem przepływającego dnem jaru strumienia (czy ma on jakąś nazwę?) - dopływu nieodległej Skrwy. Nasuwa się pytanie, czy miejscem bestialstwa opisanego na tablicy, a które symbolizuje obelisk, jest ów obelisk, czy może krzyż stojący kilkanaście metrów poniżej drogi? Najwyraźniej te dwa symbole mają związek z tym samym wydarzeniem. A może sekwencja zdarzeń była zupełnie inna?
Re: Parzeń (pow. płocki) - Miejsce Pamięci Narodowej
: ndz maja 10, 2015 9:20 pm
autor: skowron1980
Krzyż wskazuje miejsce, gdzie dokonano egzekucji. Obelisk stanął dużo później w miejscu bardziej dostępnym. Warto dodać, że szczątki pomordowanych spoczywają dziś na cmentarzu w Bądkowie Kościelnym (właśnie sobie uświadomiłem, że cmentarz ten nie ma swojego wątku na forum - rzecz do nadrobienia). O ile się nie mylę na grobie znajduje się - dodana już po 89 roku - informacja, że byli to żołnierze AK.
Trzeba tu jeszcze sprostować, że miejsce o którym mówimy znajduje się nie na terenie Parzenia, a Brudzenia; konkretnie w obrębie rezerwatu "Brudzeńskie Jary".
Re: Brudzeń Duży (pow. płocki) - Miejsce Pamięci Narodowej
: ndz maja 10, 2015 10:01 pm
autor: zbyszekg9
Pięknie dziękuję Marcinie za rozwiązanie w sumie kilku kwestii:
1. symbolika zdarzenia z 9 stycznia 1945 r. - dziękuję za informacje, co, gdzie i kiedy, tym bardziej, że sama informacja na tablicy tej sprawy nie wyjaśnia;
2. byłem na cmentarzu w Bądkowie, ale nie napotkałem tych mogił - gdybyś mógł opisać mniej więcej, w której części cmentarza one się znajdują? Czy jest to jedna wspólna mogiła? Rzeczywiście najlepiej to udokumentować w osobnym wątku;
3. w tytule wątku zmieniłem już nazwę miejscowości na Brudzeń Duży. W opisaniu miejsca, jako Parzeń zmyliły mnie tablice informujące o granicy między Brudzeniem a Parzeniem, stojące przy drodze kilkaset metrów od początku lasu od strony Parzenia.
Jeszcze raz dziękuję i pozdrawiam.
Zbyszek
Re: Brudzeń Duży (pow. płocki) - Miejsce Pamięci Narodowej
: pn maja 11, 2015 10:39 am
autor: skowron1980
skowron1980 pisze:2. byłem na cmentarzu w Bądkowie, ale nie napotkałem tych mogił - gdybyś mógł opisać mniej więcej, w której części cmentarza one się znajdują? Czy jest to jedna wspólna mogiła?
Idąc w kierunku kościoła będzie to część cmentarza po lewej stronie drogi. Po przekroczeniu bramy trzeba szukać z prawej strony. Grób łatwo znaleźć z racji jego rozmiarów. To wspólna mogiła co najmniej kilkunastu osób zamordowanych w czasie II WŚ (nie tylko tych z brudzeńskiego lasu). Dlatego właśnie nie mam pewności, czy informacja o przynależności do AK dotyczy właśnie tych osób.
Pozdrowienia!
Re: Brudzeń Duży (pow. płocki) - Miejsce Pamięci Narodowej
: pn mar 06, 2017 1:29 pm
autor: skowron1980
Relacja Heleny Przybylskiej opisująca szczegółowo okoliczności egzekucji (
http://zapisyterroru.pl):
7 stycznia 1945 roku, w czasie kiedy wojska rosyjskie stały na linii Wisły, mąż mój wraz
z pięcioma innymi mieszkańcami wsi Brudzeń Mały, pow. płocki, zabrany został jako
zakładnik na skutek zamordowania przez nieznanych ludzi, prawdopodobnie na tle
osobistym, komendanta miejscowej żandarmerii niemieckiej. Komisarz obwodowy Hugo
Reich, który też miał być zabity, lecz z zadanych ran się wyleczył, wskazał na męża jako
przywódcę tamtejszych Polaków.
Następnego dnia rano o godz. 7.00, po przesłuchaniu w miejscowym posterunku żandarmerii,
zaprowadzony został przez gestapo do pobliskiego lasu, skąd słychać było detonacje i strzały.
Przypuszczałam ja i miejscowa ludność, że w lesie zakładnicy zostali straceni. Poszukiwań
jednak, ani przed, ani po wkroczeniu armii radzieckiej nie przeprowadzono.
Dopiero w końcu lutego br. milicja, przeprowadzając obławę w miejscowych lasach, znalazła
grób zamordowanych sześciu zakładników. Grobem tym była jaskinia, wykopana w ścianie
wąwozu w lesie, mogąca pomieścić około 40 ludzi. Wejście do jaskini było tak dobrze
zamaskowane ziemią i krzakami, że odkryć ją było można tylko przypadkiem.
Przeprowadzone przez lekarza oględziny miejsca przestępstwa i zwłok wykazały,
że ofiary wpędzono do jaskini i wymordowano je tam, rzucając granaty ręczne. Ofiary
zostały kompletnie zmasakrowane, ręce i nogi kilkakrotnie połamane.
Przypuszczam, że protokoły oględzin miejsca zbrodni i zwłok znajdują się w sądzie grodzkim
w Płocku.
Re: Brudzeń Duży (pow. płocki) - Miejsce Pamięci Narodowej
: wt paź 02, 2018 2:40 pm
autor: Majsterek
Idąc w kierunku kościoła będzie to część cmentarza po lewej stronie drogi. Po przekroczeniu bramy trzeba szukać z prawej strony. Grób łatwo znaleźć z racji jego rozmiarów. To wspólna mogiła co najmniej kilkunastu osób zamordowanych w czasie II WŚ (nie tylko tych z brudzeńskiego lasu). Dlatego właśnie nie mam pewności, czy informacja o przynależności do AK dotyczy właśnie tych osób.
Wacław Wiśniewski wymieniony na pomnikowej tabliczce był pracownikiem gminy, dostarczał lewe dokumenty ukrywającym się w okolicach Brudzenia. Jak podaje Jan i Irena Nowak:
Z dziejów Armii Krajowej w Inspektoracie płocko - sierpeckim, aresztowany już pod koniec 1944.