Tradytor | forum

W jednym z wątków na forum pojawił się "hasłowo" teren dawnej elektrowni na Powiślu. Może zatem warto kilka słów o niej wklepać i paroma zdjęciami okrasić?
Informacje historyczne pochodzą ze strony Ryśka Mączewskiego http://www.warszawa1939.pl

Elektrownia Miejska na Powiślu:
Budowa: 1903-05.
Koncesja na budowę elektrowni została przyznana w 1902 ekspozyturze Koncernu Schuckert i S-ka, który w 1904 scedował ją na Compagne d'Electricite de Varsovie. Elektrownia została uruchomiona w listopadzie 1904.
Znaczna rozbudowa elektrowni nastąpiła w latach 1922-24: w 1923 od dworca Kowelskiego (Gdańskiego) wzdłuż Wisły zostaje doprowadzona bocznica kolejowa, powstają nowe budynki m.in. kotłowni nr II oraz komory wodnej. W 1925 zostaje rozebrany jeden z kominów (zastąpiony niewielkimi kominami na dachu kotłowni).

Kolejna rozbudowa jest prowadzona w latach 1936-39. W latach 1937-39 na placu po drugiej stronie Tamki wzniesiono nowy, duży budynek administracyjny
Okres IIWŚ - elektrownia została silnie zniszczona we wrześniu 1939.
W czasie okupacji część budynków zostaje odbudowana - powstaje też kilka nowych. Przed elektrownią oraz na jej terenie Niemcy budują schrony wartownicze oraz ukrycia przeciwlotnicze. Podczas Powstania elektrownia jest jednym z ważniejszych obiektów na terenie miasta. Podczas walk zostaje poważnie uszkodzona.
Po wojnie elektrownia została odbudowana a jej teren powiększony w kierunku północnym o obszar pomiędzy ulicą Leszczyńską a Lipową. W 1974 zlikwidowano bocznicę kolejową.
Po 1996, w związku z przedłużeniem ulicy Zajęczej i połączeniem jej z mostem Świętokrzyskim rozebrano kilka budynków, a sam teren elektrowni został rozdzielony nowym odcinkiem ulicy.
Od początku 2003 następuje stopniowa likwidacja elektrowni wraz z planowaną rozbiórką niektórych budynków na jej terenie.

Obecny właściciel terenu jego większość przeznaczył pod zabudowę mieszkalną (część zabytkowych budynków zamienia się w lofty, a obok powstają potężne apartamentowce).

Tyle suche fakty. Ja obserwuję te zniany z ostatnich lat dość wnikliwie i trochę mi w sumie przykro, gdy ten niezwykle ciekawy obiekt przemysłowy powoli "znika" z krajobrazu moich rodzinnych terenów ... .

P.S.
Obiekt wartowniczy widzoczny na zdjęciach na czas budowy "ubrano" w taki fajny kubraczek". Jest szansa, że przeżyje. Biorąc pod uwagę, ze podczas prac dokonano już pacyfikacji szczeliny p-lot z IIWŚ oraz powojennego schronu to jest się czym podniecać ... .

kazet-kz pisze: ...Na zdjęciu archiwalnym przy bramie wypatrzyłem też jakiś schron wartowniczy usytuowany wyżej niż brama wjazdowa. Wygląda trochę dziwnie niczym wieża kontroli lotów chociaż jest dużo niższy.

W sumie jesteś niezbyt daleko ... to była brama kolejowa. Sądzę, że nordycy lubili sobie też sprawdzać, czy coś/ktoś nie znajduje się w wagonach kursujących przez bramę. Dlatego to bocianie gniazdo, że by można było ... "żurawia zapuścić".

kazet-kz pisze: Ten powojenny schron, o którym piszesz to pewnie był patom??? Masz jakieś zdjęcia tego bunkra???

Pisząc ongiś do mojej książeczki rozdział, w którym pastwiłem się nad elektrownią właśnie i szcześliwie wszedłem w posiadanie kilku jej planów sprzed lat. Był wśród nich taki, na którym były właśnie schrony powojenne, sztuk 2. Plany "mówią", że były one identyczne. Udało mi się dostać do jednego z nich (zdjęcia poniżej). Nie znam się na współczesnych schronach wydaje mi się jednak, że to klasyczny dość, przeciwlotniczy, przeciwgazowy schron, jakich wiele zbudowano przy obiektach przemysłowych. Zresztą w tej okolicy jest jeszcze przynajmniej jeden taki.

Jako że z racji wykonywanego zawodu jestem trochę związany z energetyką dorzucę swoje trzy grosze.
Chodziłem do tzw. zerówki na Drewnianej czyli dokładnie naprzeciw EC Powiśle i pamiętam jak taka wielka mechaniczna łapa zabierała węgiel z wielkiej sterty i gdzieś tam wysypywała. miejsce zaiste ciekawe ale mocno zaniedbane.
Niedaleko EC powstała powstańcza pancerka "KUBUŚ", jej podwozie to amerykańska ciężarówka znaleziona w garażu elektrociepłowni, blachy również stamtąd pozyskano.
No ale do rzeczy.
Jest jedna ciekawostka.
Kiedy firma Vattenfall wykupiła Elektrociepłownie Warszawskie liczyli że pierwsze co zrobią to zlikwidują EC Powiśle i sprzedadzą plac, i tym samym już sporo kasy zarobią. Prace rozbiórkowe ruszyły, no i nagle nastąpił mały zgrzyt...
Odnalazł się dokument w którym zapisano że miasto daje w użytkowanie ten teren pod elektrociepłownię, i jeśli ktokolwiek zmieni status tego terenu to teren wraca do miasta jako własność
Wtedy się jazda zaczęła:) Ponoć niejeden prawnik poleciał za ten numer
Tak czy tak prace rozbiórkowe wstrzymano. Nie mam najnowszych informacji na czym stanęło, były różne koncepcje, muzeum energetyki, stacja uzdatniania wody czy przepompownia.
Z tego co wiem coś tam z energetyki zostać musi, wszystkiego wyburzyć nie mogą.

P.S.
ten bunkier o którym pisałem to nie to, to o czym mówię było przy tej drugiej bramie bliżej Radnej, zaraz za filarem bramy, wysokie, wąskie i szpiczaste.
Myślę że nadal tam jest