Kościół św. Jadwigi - Karnkowo, dekanat lipnowski.
- Kościół od północnego-zachodu
- DSC_6538.JPG (103.56 KiB) Przejrzano 8763 razy
Parafia założona prawdopodobnie w XV wieku. Kościół wzniesiony około 1584 w miejscu drewnianego, który według podania przeniesiono do Podgórza (dziś dzielnica Torunia). Pierwotnie gotycki, gruntownie przebudowany w XVIII wieku przez Piotra Karnkowskiego i rozbudowany w XIX wieku. W obecnej postaci barokowy.
DYSPOZYCJA PRZESTRZENNA OBIEKTU
Kościół barokowy, orientowany, murowany z cegły, otynkowany. Prezbiterium dwuprzęsłowe, przesklepione kolebką z lunetami, na planie prostokąta, z zakrystią na osi, analogicznie przesklepioną, do której od północy przylega ganek.
Nawa trójprzęsłowa przesklepiona sklepieniem krzyżowym na gurtach. Od zachodu masywna, czworoboczna wieża z dobudowanym od południa nowym aneksem (składzik?). Do nawy od północy i południa przylegają kaplice, zbudowane na planie prostokąta, przesklepione klasztornie. Północna przekształcona na kruchtę. Południowa przewidziana jako nekropolia Karnkowskich, pod nią krypta, przekształcona niedawno na pomieszczenie grzewcze.
- Krypta, dziś pomieszczenie na piec.
- DSC_6517.JPG (69.49 KiB) Przejrzano 8763 razy
Tęcza i arkady otwierające się do kaplic zakończone półkoliście. Okna zamknięte odcinkowo i półkoliście. Od zachodu empora wsparta na trzech arkadach, pod którymi sklepienia krzyżowe.
- Wnętrze świątyni
- DSC_6529.JPG (138.94 KiB) Przejrzano 8763 razy
Korpus w narożach opięty jednouskokowymi szkarpami. Ściany kaplic akcentowane przez uproszczone pilastry.
Szczyty: nad prezbiterium, między prezbiterium i nawą, oraz czołowe obu kaplic - barokowe z 1761, opięte w woluty i ożywione płycinami, zwieńczone falistymi przerywanymi przyczółkami (z wyjątkiem szczytu prezbiterium).
- Kościół od północy
- DSC_6501.JPG (81.49 KiB) Przejrzano 8763 razy
Wieża czterokondygnacyjna z dwuuskokowymi szkarpami w narożach. W przyziemiu wieży kruchta, przesklepiona klasztornie. Okienka wyższych kondygnacji zamknięte półkoliście. Nadbudowa wieży drewniana, konstrukcji słupowej z 1761 roku zwieńczona baniastym hełmem pokrytym blachą zwieńczonym koroną.
- Wieża kościoła
- DSC_6524.JPG (67.9 KiB) Przejrzano 8763 razy
WYPOSAŻENIE
Ołtarz główny, rokokowy z 2. poł XVIII wieku z wklęsło-wypukłym retabulum; z bramkami z figurami śś. Piotra i Pawła, oraz dwiema wolnostojącymi kolumnami, na których figury aniołów podtrzymujących draperię spływającą spod korony w zwieńczeniu ołtarza.
W polu głównym obraz Koronacji NMP w otoczeniu chórów anielskich z XVII wieku, ozdobiony sukienką z blachy srebrnej; przesłaniany przez obraz św. Jadwigi z 1824 roku. W zwieńczeniu obraz św. Józefa z XVIII wieku.
- Fot. Katalog Zabytków Sztuki w Polsce - Powiat lipnowski
- IMG_9289.JPG (49.75 KiB) Przejrzano 8763 razy
Ołtarz boczny lewy, regencyjno-rokokowy z XVIII wieku, w polu głównym obraz Matki Boskiej Różańcowej z 2.poł. XVIII wieku.
Ołtarz boczny prawy, rokokowy z 2.poł. XVIII wieku, w polu głównym rzeźbiony krucyfiks przesłaniany współczesnym obrazem Przemienienia Pańskiego, wg Rafaela.
- Fot. Katalog Zabytków Sztuki w Polsce - Powiat lipnowski
- IMG_9289 - Kopia.JPG (43.28 KiB) Przejrzano 8763 razy
Ołtarz w kaplicy południowej, rokokowo-klasycystyczny z przełomu XVIII i XIX wieku, w polu głównym św. Antoni, wg Murilla, w zwieńczeniu Zdjęcie z krzyża, wg Rubensa.
Ambona rokokowa, z 2.poł XVIII wieku z obrazem św. Jana Nepomucena w zaplecku i rzeźbą anioła na globie w baldachimie.
- Ambona. Fot. internet
- 29mmv69.jpg (38.37 KiB) Przejrzano 8763 razy
Chrzcielnica rokokowa z 2.poł. XVIII wieku w kształcie łodzi z bogatą dekoracją i grupą Chrztu w Jordanie na pokrywie.
- Chrzcielnica. Fot. internet
- 4ta58p.jpg (37.91 KiB) Przejrzano 8763 razy
Prospekt organowy rokokowy z końca XVIII wieku.
- Empora z prospektem. Fot. internet
- ete5ck.jpg (40.48 KiB) Przejrzano 8763 razy
Konfesjonał rokokowy z XVIII z obrazem św. Małgorzaty w zaplecku.
- Fot. Katalog Zabytków Sztuki w Polsce - Powiat lipnowski
- IMG_9296.JPG (41.97 KiB) Przejrzano 8763 razy
ELEMENTY KOMMEMORATYWNE
- W ścianie empory tablica marmurowa z herbem Junosza i inicjałami
S K A G [
Stanisław Karnkowski Arcybiskup Gnieźnieński].
- Fot. Katalog Zabytków Sztuki w Polsce - Powiat lipnowski
- IMG_9312.JPG (73.7 KiB) Przejrzano 8763 razy
- W ścianie szczytowej południowej kaplicy kartusz z herbem Junosza podtrzymywanym przez dwie syreny z dodanymi później literami
F K [
Franciszek Karnkowski] i datą 1808.
- Fot. Jacek&Agatka
- IMG_4486.JPG (99.32 KiB) Przejrzano 8757 razy
- W ścianie północnej prezbiterium wtórnie wmurowany uszkodzony, kamienny kartusz z herbem Junosza z 1. poł. XVII wieku.
- DSC_6503.JPG (100.35 KiB) Przejrzano 8763 razy
- W drugiej kondygnacji wieży od południa kamienna tarcza z herbem Junosza i literami
P K – [
Piotr Karnkowski].
- DSC_6520_śc_poł_wieży.JPG (51.76 KiB) Przejrzano 8763 razy
- Na tej samej, od zachodu analogiczna tarcza z Junoszą i literami
A M P K ANNO 1761 REPARATU[R] – [
AD MANDATUM/MEMORIAM? PETRI KARNKOWSKI…] (Na polecenie/pamiątkę Piotra Karnkowskiego roku 1761 renowacja)
- DSC_6522_śc_zach_wieży.JPG (56.35 KiB) Przejrzano 8763 razy
- Od północy kolejna tylko z herbem Junosza.
- DSC_6535_śc_płn_wieży.JPG (58.71 KiB) Przejrzano 8763 razy
- Płyta nagrobna być może
matki Daźboga Karnkowskiego, wojewody dorpackiego, starosty dobrzyńskiego i odolanowskiego, renesansowa z 2.poł. XVI wieku, kamienna z płaskorzeźbioną półpostacią niewiasty i dziecka z kartuszem z herbem Nałęcz podtrzymywanym przez syreny, z nieczytelną inskrypcją i datą 1589 i bordiurą o prymitywnej dekoracji roślinnej. Pierwotnie w posadzce nawy, obecnie w ścianie kaplicy.
- Fot. Katalog Zabytków Sztuki w Polsce - Powiat lipnowski
- IMG_9313.JPG (32.22 KiB) Przejrzano 8763 razy
- Płyta epitafijna
Stanisława Karnkowskiego, arcybiskupa gnieźnieńskiego, wykonana za jego życia w 1600 roku, z płaskorzeźbionym portretem w owalu, krucyfiksem po jednej i herbem Junosza po drugiej z literami
S K A G i datą.
- Fot. Katalog Zabytków Sztuki w Polsce - Powiat lipnowski
- IMG_9312 - Kopia.JPG (63.92 KiB) Przejrzano 8763 razy
- Płyta nagrobna
Jana Karnkowskiego, kasztelana lędzkiego, starosty łęczyckiego i jego żony
Jadwigi z Nadborskich, późnorenesansowa z 1625 z monogramem wykonawcy
S A F 98, z różowego marmuru. W górnej strefie tablica inskrypcyjna w obramieniu kartuszowym w dolnej płaskorzeźbione postacie zmarłych, pomiędzy którymi kartusze z herbami Junosza i Nowina i literami
I K C L S L.
- Fot. Katalog Zabytków Sztuki w Polsce - Powiat lipnowski
- IMG_9312 - Kopia (2).JPG (52.95 KiB) Przejrzano 8763 razy
- Postument nagrobny
Stanisława Karnkowskiego (zm. 1646), wystawiony przez syna Stanisława Karnkowskiego, kasztelana dobrzyńskiego, czworoboczny z czarnego marmuru z inskrypcją.
- Epitafium
Józefa Karnkowskiego (zm. 1821)
- Epitafium
Salomei z Nakwaskich primo voto
Karnkowskiej secundo voto Karwosieckiej (zm. 1837)
- Epitafium
Jadwigi z Karnkowskich Wyczałkowskiej (zm. 1837)
- Epitafium
Gabriela Marcina Karnkowskiego (zm. 1849)
- Epitafium
Franciszka i Gertrudy Karnkowskich, fundowane przez dzieci po 1851 roku
INNE
Na strychu dwa
gotyckie dzwony z nieczytelnymi inskrypcjami, jeden z nich z 1499 roku. Na strychu
trzynaście rzeźb barokowych z XVII i XVIII wieku, w tym: czterech zakonników, dwóch niewiast i siedmiu aniołów. Silnie zniszczone.
W ścianie szczytowej południowej kaplicy klasycystyczna wnęka zamknięta półkoliście w obramieniu w kształcie
rózg liktorskich, a w niej XVIII wieczna rzeźba św. Jana Nepomucena.
- Fot. bobola
- 100_3593-tr.Karnkowo_bobola.jpg (27.5 KiB) Przejrzano 8763 razy