Cmentarz - Bitwa Warszawska 1920r. Ossów (pow. wołomiński)

Cmentarze, mogiły, kwatery
Awatar użytkownika
Nieostatni
Posty: 645
Rejestracja: pt wrz 24, 2010 10:49 pm
Lokalizacja: W-wa (rzut beretem)

Cmentarz - Bitwa Warszawska 1920r. Ossów (pow. wołomiński)

Postautor: Nieostatni » śr paź 13, 2010 4:12 pm

Jest to pierwszy w II RP cmentarz polowy podyktowany potrzebą działań na jednym z frontów Bitwy Warszawskiej, rejon Ossowa w wojnie Polsko - Bolszewickiej.
Po zakończeniu bitwy ciała 92 poległych obrońców pochowano w 8 zbiorowych mogiłach bezpośrednio na polu bitwy i ustawiono drewniany krzyż. W 1924r. obramowano mogiły i umieszczono na nich krzyże z nazwiskami poległych, oraz odsłonięto pomnik ku czci poległych. Rok 1928 będący dziesiątą rocznicą odzyskania niepodległości przynosi nowe akcenty pamięci obrońcom ojczyzny. Jako wotum wybudowano kaplicę pod wezwaniem Matki Bożej Zwycięskiej wg. projektu prof. Brunona Zborowskiego, zaś teren cmentarza ogrodzono murem ceglanym. W następnym roku(1929) na przedłużeniu osi kaplicy, odsłonięto obelisk którego przednią część stanowi tablica z wyrytymi nazwiskami poległych i napis:
14 sierpnia 1920 r. Siedmiokroć odpieraliśmy hordy bolszewickie padliśmy u wrót stolicy a wróg odstąpił .
Tablicę unosi orzeł z rozpostartymi do lotu skrzydłami. Obelisk z obu stron otaczają mogiły zbiorowe, staje się centrum mauzoleum. W 1932r. kaplica otrzymuje replikę cudownego obrazu Matki Bożej Częstochowskiej pędzla o. F. Jędrzejczyka, zaś rok następny przynosi budowę dzwonnicy i instalację dzwonu - sygnaturki. Są to fundacje Wincentego Krasińskiego. W każdą rocznicę od momentu pochówku poległych aż do wybuchu II wojny odbywają się uroczyste msze św. w intencji poległych z udziałem społeczeństwa i kompanii reprezentacyjnych wojska. W latach 1939 - 1944 teren mauzoleum był niedostępny, znalazł się na terenie poligonu. W czasie wojny wykazano się ogromną odwagą i poświęceniem ratując i wywożąc z narażeniem życia obraz i wyposażenie kaplicy oraz cmentarny dzwon, by ukryć je w kobyłkowskim kościele. Ofensywa armii czerwonej spowodowała duże zniszczenia i dewastacje cmentarza i obiektów. W okresie powojennym obelisk i tablica memoratywna stały się tarczą dla barbarzyńcy ze wschodu. W PRL-u robiono wszystko aby wymazać z pamięci narodu to miejsce.
W 1977r. udało się społeczeństwu przy pomocy władz kościelnych ponownie uzyskać dostęp do cmentarza, odbudować zniszczenia i ogrodzić. W 1978r. w odbudowanej kaplicy zaczęto odprawiać niedzielne msze św. Rok 1988 stał się przełomem i powrotem oficjalnych uroczystości zwycięstwa Bitwy Warszawskiej. W latach 1988 - 93 dokonano odbudowy mogił, muru cmentarnego, obelisku (zachowano oryginalną tablicę, postrzelaną przez "mściciela ze wschodu"). Odnowionej dzwonnicy zwrócono ukrywany dzwon - sygnaturkę. 17.10.1988r. pod nr.1323 wpisano do wojewódzkiej ewidencji zabytków i objęto ochroną konserwatorską cmentarz wojenny z kaplicą i dzwonnicą.
Ostatni okres w "Niepodległej" znaczony jest niestety przykrymi wypadkami aktów wandalizmu i kradzieży przez grasujące bezkarnie hieny cmentarne. W ostatnim dwudziestoleciu skradziono replikę obrazu Jerzego Kossaka "Cud nad Wisłą", żyrandole z lat 30 XXw., które zniszczone porzucono w okolicy - zbyt charakterystyczne nawet dla pasera. Podobny los podzielił dzwon - sygnaturka, nieużyteczny ze względu na umieszczoną inskrypcje, pewnie trafił do pieca likwidującego "genetyczny kod historii". Rozległym, niszczącym zalaniem kaplicy i jej wyposażenia, skończyła się kradzież blaszanego pokrycia dachu. Na szczęście determinacja mieszkańców Ossowa, pomoc lokalnego samorządu, kościoła i mimo wszystko rosnąca społeczna świadomość, pozwalają pomyślnie rokować o przyszłości Tego Miejsca. W 2008r. z okazji erygowania parafii w Ossowie zawieszono w pustej cmentarnej dzwonnicy nowy ufundowany przez wiernych dzwon trochę większy od skradzionego. Dzwon opatrzono inskrypcją. Jej brzmienie na podstawie odczytu zdjęcia. W górnej części klosza strony przedniej, umieszczono powtarzającą się płaskorzeźbę Orła Białego (wizerunek z epoki saskiej) w locie, trzymającego w szponach napis Elementum meum libertas - Głos wolny wolność ubezpieczający, poniżej 1920 Ossów Cud nad Wisłą niżej nad linią wieńca nieczytelne logo ludwisarni. Strona tylna, w przerwie między wizerunkami orła - nazwa dzwonu Matka Boska Zwycięska poniżej W hołdzie poległym żołnierzom w wojnie z bolszewikami niżej Mieszkańcy Ossowa 2008
Załączniki
IMGP1455.JPG
IMGP1455.JPG (102.4 KiB) Przejrzano 3862 razy
2007_0818 Ossów 0100.JPG
2007_0818 Ossów 0100.JPG (113.61 KiB) Przejrzano 3862 razy
2007_0818 Ossów 0101.JPG
2007_0818 Ossów 0101.JPG (120.63 KiB) Przejrzano 3862 razy
IMGP2212.JPG
IMGP2212.JPG (102.56 KiB) Przejrzano 3862 razy
IMGP2190.JPG
IMGP2190.JPG (162.14 KiB) Przejrzano 3862 razy
IMGP2170.JPG
IMGP2170.JPG (110.28 KiB) Przejrzano 3862 razy
Awatar użytkownika
Nieostatni
Posty: 645
Rejestracja: pt wrz 24, 2010 10:49 pm
Lokalizacja: W-wa (rzut beretem)

Re: Cmentarz - Bitwa Warszawska 1920r. Ossów (pow. wołomińsk

Postautor: Nieostatni » śr paź 13, 2010 11:33 pm

Przykro mi, niestety nie mogę zademonstrować powiększeń, gdyż stają się nieczytelne. Są to tablice mosiężne formatu A3 polerowane i grawerowane. Na lewej schemat rozmieszczenia wojsk i legenda. Prawa to opis przebiegu bitwy. Należy wykonać nowe zdjęcia we właściwej skali. Jeśli pogoda dopisze, postaram się wykonać zdjęcia i zamieszczę w formie załącznika.
Nieostatni
Awatar użytkownika
Nieostatni
Posty: 645
Rejestracja: pt wrz 24, 2010 10:49 pm
Lokalizacja: W-wa (rzut beretem)

Re: Cmentarz - Bitwa Warszawska 1920r. Ossów (pow. wołomińsk

Postautor: Nieostatni » czw paź 14, 2010 5:33 pm

Udało mi się wykorzystać chilę pogody, wrzucam oczekiwane załączniki.
Tablica - po prawej stronie bramy, brzmienie dosłowne:
Na tutejszym cmentarzu spoczywają prochy żołnierzy z ochotniczego batalionu 236 pułku piechoty którzy polegli 14 sierpnia 1920r. broniąc dostępu do Warszawy przed bolszewikami. Bitwa w Ossowie i obrona Radzymina stały się najważniejszymi punktami obrony stolicy. Wydarzenia te przeszły do historii pod nazwą "Cudu nad Wisłą" i zostały umieszczone na obrazie Jerzego Kossaka pod tym samym tytułem. Z ośmiuset żołnierzy polskich walczących na polach Ossowa trzystu pozostało na pobojowisku, w większości byli to ochotnicy uczniowie szkół warszawskich. W pierwszym kontrataku na pozycje nieprzyjaciela zginął ks. Kapelan Ignacy J. Skorupka pośmiertnie mianowany majorem i odznaczony Krzyżem Virtuti Militari przez generała Hallera (prochy ks.Skorupki złożone zostały na Cmentarzu Powązkowskim w kwaterze 244) Komunikat Sztabu Generalnego z dn. 16 sierpnia 1920r. podaje "Ze szczególnym uznaniem należy podkreslić bohaterską śmierć ks. Kapelana Ignacego J. Skorupki z 8 dywizji piechoty, który w stule z krzyżem w ręku przodował atakującym oddziałom". W boju szczególnie wyróżnili się, dowódca por. Stanisław Matarewicz sanit. Helena Szybowska, szer. Zygmunt Plaszka (l.16) Na tyłach bolszewików zaatakował kpt. Wilhelm Kasprzykiewicz - bohater Leśniakowizny, który swoim oddziałem zmusił do ucieczki Rosjan walczących w Ossowie.
Załączniki
IMGP6707.JPG
IMGP6707.JPG (149.41 KiB) Przejrzano 3845 razy
IMGP6710.JPG
IMGP6710.JPG (126.4 KiB) Przejrzano 3845 razy
IMGP6722.JPG
Wizja artystyczna "Cudu nad Wisłą"
IMGP6722.JPG (77.78 KiB) Przejrzano 3845 razy
IMGP6720.JPG
"Dla Ciebie Ojczyzno" - M.Kornicka VIII 2005
IMGP6720.JPG (107.4 KiB) Przejrzano 3845 razy
IMGP6174.JPG
Nowa tablica 1920 - 2010
IMGP6174.JPG (129.62 KiB) Przejrzano 3845 razy
Ostatnio zmieniony pt paź 15, 2010 8:23 am przez Nieostatni, łącznie zmieniany 1 raz.
Awatar użytkownika
Nieostatni
Posty: 645
Rejestracja: pt wrz 24, 2010 10:49 pm
Lokalizacja: W-wa (rzut beretem)

Re: Cmentarz - Bitwa Warszawska 1920r. Ossów (pow. wołomińsk

Postautor: Nieostatni » czw paź 14, 2010 6:05 pm

Przepraszam, w komentarzu do fresku popełniłem literówkę w nazwisku artystki. Autorką fresku jest Manuela Kornecka. To sygnatura w prawym dolnym rogu fresku. Jeszcze raz przepraszam.
Nieostatni
Załączniki
IMGP6719.JPG
IMGP6719.JPG (135.7 KiB) Przejrzano 3842 razy
Awatar użytkownika
Nieostatni
Posty: 645
Rejestracja: pt wrz 24, 2010 10:49 pm
Lokalizacja: W-wa (rzut beretem)

Re: Cmentarz - Bitwa Warszawska 1920r. Ossów (pow. wołomińsk

Postautor: Nieostatni » ndz lut 05, 2012 12:40 am

W odpowiedzi na pytanie Gdańszczanki w wątku viewtopic.php?f=119&t=4022&p=18071#p18071 dołączam dodatkowe zdjęcia:
IMGP6711.JPG
IMGP6711.JPG (155.74 KiB) Przejrzano 3807 razy
Mogiły zbiorowe strona lewa.
IMGP6713.JPG
IMGP6713.JPG (136.28 KiB) Przejrzano 3807 razy
Tablice memoratywne na murze sygnaturki.
IMGP6714.JPG
IMGP6714.JPG (152.59 KiB) Przejrzano 3807 razy
Mogiły zbiorowe strona prawa.
IMGP6716.JPG
IMGP6716.JPG (114.78 KiB) Przejrzano 3807 razy
Awers obelisku, rozstrzelana tablica memoratywna.
IMGP6717.JPG
IMGP6717.JPG (107.65 KiB) Przejrzano 3807 razy
Rewers obelisku, mogiła zbiorowa.
IMGP6718.JPG
IMGP6718.JPG (106.72 KiB) Przejrzano 3807 razy
Rewers obelisku, tablica memoratywna.
IMGP6721.JPG
IMGP6721.JPG (106.95 KiB) Przejrzano 3807 razy
Awers obelisku, plakietka dekorująca Ossowiecką Nekropolię.
W trakcie uroczystości 85 - rocznicy Bitwy Warszawskiej, gen. Stanisław Nałęcz-Komornicki (zginął w katastrofie smoleńskiej 2010r.), kanclerz Wielkiej Kapituły Orderu Virituti Militari przypomniał, iż w tym miejscu pogrzebani są kawalerowie orderu Virituti Militari. Kapituła Orderu dla uwidocznienia tego faktu, podjęła decyzję, umieszczenia rzeźbionej w granicie plakietki, przypominającej o tym zaszczytnym pośmiertnym odznaczeniu. Plakietkę umieszczono na obelisku z 1929r., postrzelanym przez czerwonoarmiejców w czasie okupowania tego terenu po II wojnie. Jest to ewidentny znak zemsty za przegraną w 1920r.
Nieostatni
Gdańszczanka
Posty: 132
Rejestracja: czw sty 19, 2012 10:18 pm

Re: Cmentarz - Bitwa Warszawska 1920r. Ossów (pow. wołomińsk

Postautor: Gdańszczanka » ndz lut 05, 2012 9:53 am

Bardzo, bardzo dziękuję Nieostatniemu.
Kiedyś może tam zawitam !
Gdańszczanka z Gdyni

Wróć do „Cmentarze wojenne i wojskowe”

Kto jest online

Użytkownicy przeglądający to forum: Obecnie na forum nie ma żadnego zarejestrowanego użytkownika i 1 gość