Folwark Kunzmana miejscem straceń w Płocku

(1453-1914)
Awatar użytkownika
kwis
Posty: 489
Rejestracja: sob sty 23, 2010 12:49 am
Lokalizacja: Płock

Folwark Kunzmana miejscem straceń w Płocku

Postautor: kwis » wt gru 28, 2010 9:19 pm

W końcu XVIII wieku grunta miasta Płocka zajmowały powierzchnię 9,5 km kwadratowych. Życie koncentrowało się na stosunkowo niewielkim terenie, wyraźnie ograniczały go rogatki Warszawskie, Płońskie, Bielskie i Dobrzyńskie. Na mapie Płocka z roku 1835-36 opracowanej przez Joachima Łuszczewskiego, wyraźnie zaznaczone są aleje miejskie, wzdłuż których (od strony zewnętrznej) ciągnął się głęboki rów. Równolegle do rowu uwidoczniony był znacznych rozmiarów wał ziemny. Wał ten ciągnął się między ww. rogatkami.

Tereny położone za wałem, w pobliżu traktu płońskiego, a rozciągające się w kierunku północno-wschodnim od rogatek płońskich, były kiedyś własnością klasztoru Dominikanów, a teren określa się jako Folwark Podominikański. Ze względu na swój podmokły (bagnisty) charakter jeszcze na początku XIX wieku okolica ta była terenem polowań.
Odpis mapy z roku 1803 sporządzonego przez Schmida, znajdujemy wskazówkę - zaznaczono tam prochownię "PULVER HAUS" - dziś nieistniejąca.

Wg wykazu hipotetycznego dobra ziemskie Folwark Podominikański, leżący w Guberni Płockiej, w powiecie i okręgu płockim, na terytorium miasta Płocka uległy stopniowej parcelacji. Część tych dóbr nabył od skarbu królestwa w dniu 20. XII. 1875 roku Gustaw Kunzman majster profesji piekarskiej. Na terenu dawnego placu płońskiego stanęły zabudowania. Właściciel zakłada piękny park angielski.

Syn Gustawa Robert pieczołowicie pielęgnował park i wzbogacił znacznie jego drzewostan. Ponadto obok parku założył piękny sad, gdyż miał własną szkółkę drzew owocowych.

Nieco później w niewielkiej odległości od tego miejsca powstały koszary wojskowe.

Zaborcy rosyjscy, w czasie powstania styczniowego w 1863 r. rozstrzelali powstańców, za wałem ziemnym, poza Rogatkami Płońskimi. Dopiero po 1875r., powstał folwark, park i koszary rosyjskie. Miejsce egzekucji było powszechnie znane. Wydarzenia były świeże i zapadły w pamięci. Niemiecki piekarz Gustaw Kunzman, budujący folwark i Moskale, budujący koszary, nie zniszczyli grobów.

Ostatnim właścicielem posesji była Wanda z Faulów Kunzmanowa. W dniu 06.IX.1946 posesja przechodzi na cele reformy rolnej.

Użytkownicy parku i zabudowań często zmieniają się, co pociąga za sobą dewastację drzewostanu.

Danuta Chyczewska. Razem z dziećmi, posadziła wiele drzew i krzewów. Z powodu przekopów terenu, nasadzenia na umownym cmentarzyku, nie ocalały. Folwark i park, nadal niszczono. W roku 1972 plany urbanistyczne przewidują likwidację parku. Komisja Ochrony Środowiska P.T.T.K. zapobiega temu i otrzymuje obietnicę władz miasta o rekonstrukcji parku.

W roku 1975 powierzchnia parku wynosi 1 ha. Rosły tu lipy drobnolistne, pozostałość dawnej alei, cztery dęby szypułkowe, 11 sosen, wejmutki, brzozy, robinie, jesiony, świerki, kasztanowce, topole włoskie.

Płocczanie przywykli do parku w folwarku Kunzmanów. Pragnęli uratować to, co niego pozostało. W 1977r. park wpisano w rejestr zabytków przyrody. W 1980r., warszawski oddział NOT, dokonał ewidencji parku Kunzmana pod nazwą "Park im. Z. Padlewskiego". Praca ta, wyraźnie dokumentuje dokonywane zniszczenia. Nic nie zostało z nasadzeń p. Danuty Chyczewskiej. Został przekopany każdy metr ziemi. Zasłużona opiekunka miejsc pamięci narodowej, zapoczątkowała wieloletnią pracę SP 10, przekazując tysiącom wychowanków wzorce zachowań patriotycznych. Jak widać przyroda, nie jest przynależna do systemu politycznego. Piękno parku stwarzało pewien rodzaj mistycznego przeżycia duchowego. W okresie trudnym dla Polski, znaleźli się ludzie, pragnący ocalić park. Jednak polityka była bezwzględna, Folwark zniszczono. Zniszczono park. Wszystko, co było pochodną pańskich czasów, skazano na zniszczenie.

Dla celów wojskowych, wykonano wiele wykopów i rurociągi c.o. Spowodowało to, zakłócenie równowagi wodnej i usychanie drzew w Parku im. Z .Padlewskiego. Na zdjęciach z 15 maja 1981r., nie ma już 100 ŚWIERKÓW i 12 WIERZB PŁACZĄCYCH, posadzonych w latach 60 tych przez p. D. Chyczewską! Widzimy rury c.o. i nowe nasadzenia świerków- niszczono teren, wiedząc, że nie jest historyczny. Kości powstańców wykopano, widzieli je oficerowie.. Wojsko dokonało wiele przekopów do celów własnych, w pismach piszą, że w celach obronnych. Jednak to wojsko, zbudowało kanał Berlin-Moskwa, niszczący Miejsce Straceń 1863r.

Dzień dzisiejszy dawnego parku angielskiego niczym nie przypomina dawnej świetności. Zieleń została zamieniona na beton.

źródło: Zenon Dylewski "Epilog 98" [za:] http://www.plock24.pl
Awatar użytkownika
kwis
Posty: 489
Rejestracja: sob sty 23, 2010 12:49 am
Lokalizacja: Płock

Re: Folwark Kunzmana miejscem straceń w Płocku

Postautor: kwis » wt gru 28, 2010 9:59 pm

"Jak wiemy, wzdłuż tego terenu, wykopana była głęboka fosa, oddzielająca zabór pruski od rosyjskiego utrudniający przemytnikom przejście przez granicę. Powstańcy byli rozstrzeliwani na terenie byłej fosy, wzdłuż której posadzono topole. Dlatego też uczestnicy pochodu z 1917r., - otoczyli Mogiłę Z. Padlewskiego z pozostałością po niszy z fosy, która utworzyła stawek. Jest to zgodne z relacją kowala, który wskazał p. D. Chyczewskiej, MIEJSCE MOGIŁ POWSTAŃCZYCH.

Archeolog A.Gołembnik, mógł zlokalizować resztki grobu NN powstańca. Tu odnalazł kalotę górną część czaszki człowieka. Opiekunowie Miejsc Pamięci Narodowej, odnaleźli w jamie grobowej 2 zęby, drobiny kości, rzemyka... Reszta terenu na zachód, do linii wykopu betonowego ogrzewania PULu, nie została zbadana... A właśnie w tym miejscu, jak mówił prezes PULu, budowniczowie sieci c.o. - znaleźli ludzkie kości... Fakt ten ukryto przed władzami miasta, żeby nie było kłopotów z budową...

Zaborca rosyjski, budując koszary, nie przekroczył linii topól z fosy. Mogiły, znane powszechnie ocalały, Kunzman, również nie ruszył grobów. Budując folwark, nie przekroczył zabudową miejsca straceń."

Wróć do „Historia nowożytna”

Kto jest online

Użytkownicy przeglądający to forum: Obecnie na forum nie ma żadnego zarejestrowanego użytkownika i 6 gości