pierwszym papieżem, który wcześniej jako dostojnik kościelny pracował na ziemiach polskich, był Jacques Pantaléon. W latach 1247–1248 posłował on na polecenie Innocentego IV do Polski, Prus i na Pomorze.
Enea Silvio Piccolomini prawdopodobnie przebywał w naszym kraju w latach 1444–1445. Ten wybitny humanista i poeta był wówczas sekretarzem ostatniego w dziejach Kościoła antypapieża Feliksa V. Zerwał z nim i związał się z legalnym papieżem Eugeniuszem IV. W sierpniu 1457 r. część podzielonej stosunkiem do Krzyżaków kapituły warmińskiej wybrała Piccolominiego następcą biskupa Franciszka Kuhschmalza, ale choć miał poparcie Kaliksta III, nie objął diecezji. Kardynał bowiem – podobnie jak i papież – w wojnie trzynastoletniej trzymał stronę Krzyżaków, więc król Kazimierz III Jagiellończyk sprzeciwił się tej nominacji. Biskupem warmińskim został ostatecznie sprzyjający Polsce Paweł Legendorf, któremu w 1460 r. sakry udzielił osobiście Piccolomini już jako papież Pius II (od 19 sierpnia 1458 r.).
kardynał Ippolito Aldobrandini jako papieski nuncjusz próbował pogodzić Zygmunta III Wazę z Habsburgami, zakochał się w polskim piwie z Warki. Po powrocie do Włoch był papabile (kandydatem do Stolicy Piotrowej) podczas trzech kolejnych konklawe w latach 1590–1591. Wreszcie został wybrany na papieża w styczniu 1592 r. i przyjął imię Klemensa VIII. Nadal interesował się polskimi sprawami: polecił nuncjuszowi Massimiliano Germanico Malaspinie doprowadzić do zakończenia sporu Zygmunta III z hetmanem Janem Zamoyskim oraz radośnie powitał unię brzeską. A leżąc na łożu śmierci, wzdychał w gorączce: – O santa piva di Polonia! O santa birra di Warka! (O święte polskie piwo! O święte piwo z Warki!). Czuwający przy nim duchowni myśleli, że papieżowi chodzi o jakąś nieznaną im świętą, więc przyłączyli się do papieskich westchnień i powtarzali: – O Santa Piva, ora pro eo! (Święta Piwo, módl się za nim!). Istnieje też inna wersja tej opowieści: Klemens VIII miał cierpieć na wrzód w gardle i w gorączce powtarzać westchnienia do polskiego piwa. Kiedy zgromadzeni wokół niego dostojnicy kurialni powtórzyli: – O Santa Piva, ora pro eo!, Klemens VIII miał się głośno roześmiać, dzięki czemu wrzód pękł, a papież jeszcze trochę pożył.
W czasie panowania Zygmunta III Wazy w warszawskiej nuncjaturze pracował przez trzy lata jako audytor ksiądz Emilio Altieri, późniejszy papież Klemens X. Wspierał finansowo Jana III Sobieskiego i bardzo martwił się zagrożeniem Rzeczpospolitej ze strony Turków. Razem z nim pieniądze dla polskiego króla przekazywał kardynał Benedetto Odescalchi, następca Klemensa VIII jako Innocenty XI.
6 lutego w 14 głosowaniu kardynał Achille Ratti został papieżem Piusem XI. W swoim watykańskim apartamencie miał posążek Zygmunta III Wazy z warszawskiej kolumny, miniaturę pomnika Chrystusa sprzed warszawskiego kościoła św. Krzyża oraz Matkę Bożą Częstochowską. W Castel Gandolfo polecił polskiemu artyście Henrykowi Rosenowi ozdobić prywatną kaplicę ikoną Czarnej Madonny oraz freskami przedstawiającymi obronę Częstochowy i epizodami wojny polsko-bolszewickiej. Ówczesna prasa pisała, że tylko dwóch artystów dostało zamówienie na dekorację papieskiej kaplicy. Poprzednikiem Rosena był oczywiście Michał Anioł.
Paweł VI zmarł 6 sierpnia 1978 r. W jego pokoju stał budzik kupiony przez Giovanniego Battistę Montiniego w Warszawie ponad pół wieku wcześniej. Podobno gdy 81-letni papież wyzionął ducha, ten wysłużony czasomierz zaczął bez przyczyny dzwonić.
Wracając do Piusa X
Według ks. Martina, Pius X miał ojca, który był Polakiem, nazywał się Krawiec i pochodził z Wielkopolski (lub Śląska Cieszyńskiego), skąd na początku XIX wieku miał przybyć do Włoch. Osiedliwszy się w podweneckim Riese Jan Krawiec miał zmienić nazwisko na Sarto, co po włosku znaczy właśnie „krawiec”. Jan Krawiec vel Giovanni Sarto miał następnie ożenić się Margheritą Sanson, a jednym z ich dzieci miał być Giuseppe Melchiore Sarto, przyszły papież Pius X. Próżno szukać potwierdzenia tych rewelacji w oficjalnych, kościelnych biogramach papieża Piusa X. Wszystkie biografie podają, że rodzice Piusa X byli rodowitymi Włochami, a genealogię rodziny Sarto wywodzą aż z XIV-wiecznych Włoch. Ks. Malachi Martin tłumaczy jednak, że oficjalne biografie powielają urzędowy życiorys, jaki został sporządzony dla osoby papieża Piusa X, krótko po jego wyborze.
http://www.przewodnik-katolicki.pl/nr/h ... usa_x.html