Synagoga - Chęciny (pow. kielecki)

[trobal]

Zgodę na osiedlanie się ludności żydowskiej wydawano najczęściej gdy właścicielowi osady zależało na pobudzeniu w niej życia gospodarczego. Poza tym raczej hamowano napływ ludności żydowskiej. Tak też było w Chęcinach. W bogatym podzamczu do XVII wieku mieszkało niewielu wyznawców judaizmu. Na pewno było ich wystarczająco wielu by odprawiać wspólnie modły bo posiadali "nielegalny" dom modlitw. Starali się o wydanie przez króla zgody na budowę bożnicy. Uzyskali ją w roku 1638. Wymiary budynku podane w przywileju zdają się pasować do znanej i dziś budowli. czy jest jest tą samą? Synagoga w Chęcinach była wielokrotnie przebudowywana. Podczas jednej z tych przebudów przejście z przedsionka do sali modlitw otrzymało kamienny, zdobiony portal zachowany do dnia dzisiejszego (podczas mojej bytności w Chęcinach budynek był zamknięty więc go nie widziałem).

Wrócę jednak jeszcze na chwilę do ograniczeń jakimi objęte było zamieszkiwanie Żydów w Chęcinach. Liczba ludności żydowskiej mimo tych ograniczeń wciąż rosła. Wojny, które przyniosły zniszczenie Chęcinom i wyludniły miasto wpłynęły na podjęcie decyzji o zdjęciu ograniczeń w działalności Żydów jak i w ich osiedlaniu się w mieście. Było to w drugiej połowie XVII wieku. Od tego momentu można założyć, że rozpoczyna się okres rozkwitu osadnictwa żydowskiego w Chęcinach. Na początku wieku XVIII bogaci miejscowi Żydzi ufundowali wspomniany kamienny portal. Na początku XX wieku budynek synagogi spłonął. W ciągu roku znów był "w pełni sprawny". Zmienił się jednak dach budynku, wystrój wewnętrzny oraz dobudowano nowy babiniec. Podczas II wojny światowej wnętrze budynku zniszczyli okupanci niemieccy. Po wojnie wyremontowany budynek przeznaczono na siedzibę kina i biblioteki. Od 1958 roku w danej synagodze ma swoją siedzibę Dom Kultury. Na początku lat 90 przeprowadzono wiele prac remontowych, a ostatnio uzupełniono braki w pokryciu dachowym.