Cmentarz wojenny - Stefanów (pow. sochaczewski)

[zbyszekg9]

Cmentarz jest położony w rejonie skrzyżowania drogi Młodzieszyn - Wyszogród z boczną drogą do Witkowic. Cmentarz znajduje się po prawej stronie skrzyżowania (jadąc od strony Młodzieszyna), otacza go zatarty rów i wysoki wał ziemny, w obrębie którego rysują się w trawie rozrzucone promieniście mogiły, na których znajdują się resztki nagrobków. Tylko jeden można odczytać. Jest to granitowa płyta, u góry znajduje się krzyż maltański, a dalej napis: PIONIER d.R/MAX HEYDER/STARB DEN HELDENTOD/AM.3O.3.1915 /2 Res. Komp.11.P.B.3 (za: http://www.dobroni.pl/rekonstrukcje,rad ... fanow,8512).
W centralnym punkcie cmentarza stoją trzy krzyże. Na jednym z nich znajdują się następujące informacje:
„Tu spoczywają żołnierze armii niemieckiej i rosyjskiej polegli w walkach nad Dolną Bzurą i Rawką w latach 1914-1915” oraz „W okresie od grudnia 1914 r. do lipca 1915 r. wzdłuż rzeki Bzury i Rawki rozciągał się największy front pozycyjny wschodniego teatru działań pierwszej wojny światowej. Podczas walk, w celu przełamania frontu, armia niemiecka, oprócz konwencjonalnych środków pola walki, wykorzystywała gazy bojowe, w tym chlor. Cmentarz ten jest jednym z 35 zachowanych obecnie miejsc spoczynku żołnierzy poległych na tych terenach. Należy pamiętać, że w armii niemieckiej jak i rosyjskiej walczyło wielu przymusowo wcielonych żołnierzy narodowości polskiej. >>Wstaną martwi znad Rawki, znad Bzury i głos rzucą: Bóg się o nas zatrwożył i na te wszystkie nie polskie mundury polską ziemię, polską ziemię położył. E. Słoński<<”.
Z boku cmentarza wbity jeszcze jeden okolicznościowy biały krzyż.

[fuchsi]

Witam,

saper Max EYDER, urodzony w m. *Senftenberg (obecny land Brandenburg, na poludnie od Berlina)
+ polegl 30.03,1915
jego jednostka: II batalion nr 3
wiecej szczegolow nie podany
srodlo: Preussische Verlustliste (pruski przeglad strat) numer 195 z dniu 10.04.1915

Polecam skontaktowac sie w muzeum w Sochaczewie z panek Jakub Wojewoda, jest on znawcem i specjalista ds. 1.ws w okolice Sochaczewa i nie tylko. Opracowal tez mape cmentarz wojennych z tamtego regionu.
Muzeum w Sochaczewie ma bogata wystawe dot. 1.ws.
Kiedy istnieje zainteresowania na ten temat - w dalszym ciagu trwa prace na ten temat.
pozdrawiam

[Nieostatni]

Poruszony przez Ciebie temat zobligował mnie do uzupełnień w mapki Geoportalu, pozwalające na lepszy kontakt w terenie.
Jestem w posiadaniu ulotnej broszury wydanej przez Harcerską Służbę Historyczną, staraniem Hufca ZHP Ziemi Sochaczewskiej. Sochaczew 1991r str.31 nakład 100egz.
I WŚ nad dolną Bzurą i Rawką - Paweł Fijałkowski; Paweł Rozdżestwieński.
Niestety jakość druku pozostawia wiele do życzenia, gdyż jest to prawdopodobnie kolejne ksero z ksera. Ale w tamtym czasie był to materiał jeszcze trudno dostępny i był rozchwytany w każdej postaci.
Pozwoliłem sobie dołączyć do Stefanowa dwa sąsiednie cmentarze. Na tym terenie trwały walki pozycyjne, niestety ziemia spływała krwią i była obficie faszerowana mięsem armatnim, stąd tak często spotykamy Tu cmentarze wojenne. Młodzieszynek z broszury to właściwie Stefanów

Młodzieszynek - Stefanów - Tradytor.jpg (66.55 KiB) Przejrzano 3959 razy

ScreenShot098 Stefanów 1-5000.jpg (103.56 KiB) Przejrzano 3959 razy

Ruszki sytuacja podobna, choć Geoportal umieszcza nawet piktogram "pomnik" (?) w miejscu cmentarza. Tu też prośba o potwierdzenie. Nieczytelną część opisu usiłuje rozszyfrować podając niżej odczytany tekst. Niestety żadnego z tych miejsc nie zdążyłem odwiedzić. Znam cmentarze wojenne po drugiej stronie Bzury i wzdłuż Rawki. W latach 80-90 sporo czasu spędziłem z dedektorem, ale bez aparatu. Wtedy nieznana była jeszcze raczkująca "cyfra", a ceny lokalizowały ją na najwyższej półce. Oszczędności skonsumował dedektor.

Ruszki - Tradytor.jpg (130.44 KiB) Przejrzano 3959 razy

Cmentarz jest bardzo łatwy do odnalezienia, leży bowiem przy drodze Sochaczew - Płock około 100m od skrzyżowania z drogą do Młodzieszyna w prawo jadąc do Sochaczewa. Cmentarz jest bardzo zniszczony. Cały teren porasta gęsta trawa w której rysują się rzędy mogił żołnierskich. Gdzie nie gdzie tkwią porozbijane krzyże (metalowe i drewniane), które pochodzą z okresu budowy nekropolii. Całość ma kształt prostokąta od szosy cmentarz oddziela rów, który być może otaczał kiedyś cały teren. Teraz pozostałe boki z dwóch stron płn. i wsch...

ScreenShot 096 Ruszki 1-5000.jpg (93.06 KiB) Przejrzano 3959 razy

Młodzieszyn wstawiam skan tekstu z w/w broszurki i w jego uzupełnieniu skan mapy z Geoportalu 1:5000. Prośba, gdyby ktoś był przejazdem, dobrze było by porównać mapkę z terenem. Od wydania tego samizdatu upłynęły 23 lata. Przy takiej trosce o cmentarze wojenne, za kilka lat będą Je szukali archeolodzy.

Scan0016 Młodzieszyn.JPG (71.6 KiB) Przejrzano 3959 razy

ScreenShot097 Młodzieszyn 1-5000.jpg (102.97 KiB) Przejrzano 3959 razy

Sukcesów w penetracji terenu i dokumentów tworzonych cyfrą dużo! Bardzo dużo, ciekawych, wartościowych i dobrych.

Nieostatni

[zbyszekg9]

Drogi Nieostatni,
dziękuję za uzupełnienie. Pozwól zatem, że postaram się uzupełnić, a raczej zaktualizować Twoją wiedzę. Warstwa "raster" Geoportalu jest ciekawa, ale niestety nie aktualna. Pod tym względem proponuję warstwę "topo". Ale po kolei:
1. Stefanów - potwierdzam, to jest dokładnie to miejsce, a jeśli chodzi o stan dróg, niewiele się w najbliższym obrębie zmieniło (nie licząc drogi do nieistniejącej już stacji benzynowej i do rozbudowywanego baru przy drodze do Witkowic), zatem można przyjąć, że jest to stan obecny;
2. Młodzieszyn - tu sprawa wygląda tak, że lokalizację cmentarza zaznaczyłeś idealnie, natomiast układ dróg w rejonie Młodzieszyna zmienił się diametralnie. Przede wszystkim poprowadzono inaczej (nowym odcinkiem) drogę nr 50, która stanowi obecnie swoistą obwodnicę miejscowości (kiedyś przejeżdżało się przez samo centrum obok kościoła). Porównaj proszę obie warstwy: "raster" i "topo". Przy okazji polecam wątek viewtopic.php?f=79&t=4824&hilit=m%C5%82odzieszyn
3. Ruszki - tu jest jeszcze inaczej. Nie dość, że powstało nowe rozwiązanie drogowe (rondo), to jeszcze umiejscowienie cmentarza jest wskazane przez Ciebie błędnie. Najpierw właściwa lokalizacja cmentarza na warstwie "raster", gdzie w ogóle nie ma go zaznaczonego - ja zaznaczam ten teren czerwonym kółkiem.

Ruszki.jpg (111.3 KiB) Przejrzano 3955 razy

A teraz stan obecny. Cmentarz jest obecnie w dobrym stanie, co prawda nie oznakowany z zewnątrz (mam na myśli tabliczkę bądź drogowskaz) ale jest dobrze widoczny i wyraźny. Tu również polecam stosowny wątek viewtopic.php?f=79&t=4826&hilit=ruszki
Natomiast co do piktogramu, obawiam się, że nie chodzi tu o pomnik czy o lokalizację cmentarza, lecz o wieżę lotniczą. która stała dokładnie w miejscu, w którym powstało rondo, czyli właśnie tu, gdzie widać dawne skrzyżowanie (stosowny wątek odnośnie wieży: viewtopic.php?f=108&t=4830&p=22700&hilit=ruszki#p22700).
Mam nadzieję, że co nieco wyjaśniłem.
Pozdrawiam

[fuchsi]

Witam,
znalazlem:
- Gefreiter Josef GALLASCH *Aitracht, powiat Leutkirch
3. kompanie saperow ruszenia pospolite (3. Landsturm Pionier Kompanie)
+ na skutek ran w czasie bitew 24.04.-01.05 1815 - miejsce nie podane
- saper Xaver Angerer *Seibranz, Leutkirch
kompania miejsce nie podana, jednostka ta sama
+ na skutek ran
- saper Adolf Felger *Böckingen, Heilbronn
+ polegl . sama jednostka

pozdrawiam

[Nieostatni]

Przepraszam i dziękuję Zbyszku!
Dałem "ciała" przez pośpiech i nieuwagę. Zupełnie przeoczyłem założone wcześniej przez Ciebie i już istniejące wątki Ruszki i Młodzieszyn, a w związku z tym narobiłem bałaganu. Prośba do moderatora Tomasza o przeniesienie ich pod właściwy adres. Nie miałem pojęcia o braku aktualizacji podkładów geodezyjnych i kartograficznych Geoportalu. Na całe szczęście budujemy nasz Kraj i pewno oni nie nadążają za zmianami. Wierzę "mapie", bez niej nie wyruszałem w teren, dlatego zawsze staram się zamieścić ten najważniejszy drogowskaz w poznaniu terenu. Opis rastrowy bardziej do mnie przemawia, podając więcej szczegółów ukształtowania i opisu terenu. Jestem zawsze chętnym wszelkiego poznania. Dzięki!
Pozdrawiam

Nieostatni