Grodzisko (Góra św. Wawrzyńca) - Kałdus (pow. chełmiński)

Grodziska, cmentarzyska etc.
Awatar użytkownika
zbyszekg9
Posty: 1554
Rejestracja: pn paź 28, 2013 3:32 pm

Grodzisko (Góra św. Wawrzyńca) - Kałdus (pow. chełmiński)

Postautor: zbyszekg9 » pt kwie 17, 2020 2:50 pm

Każdy, kto odwiedza piękne, zabytkowe Chełmno, poznając jego historię z uwzględnieniem czasów powstania miasta, powinien swoje kroki skierować kilka kilometrów na południe od miasta, do wsi Kałdus, a szczegółowo rzecz ujmując, na obrzeża wsi położone na skraju doliny Wisły. Jest tu miejsce nazywane dziś Górą św. Wawrzyńca, to pozostałość po prehistorycznym grodzisku funkcjonującym w okresie kultury łużyckiej (VII-V w. p.n.e.), i to bezpośrednio przy tym wzniesieniu założone zostało przedlokacyjne Chełmno (Colmen). Badania wykazały istnienie zespołu osadniczego, w skład którego wchodziło grodzisko, osada podgrodowa i cmentarzysko. U schyłku okresu plemiennego (X w.) góra stanowiła zapewne miejsce kultu pogańskiego, na co wskazują liczne znaleziska w postaci szczątków zwierząt, a także czaszkę mężczyzny. Od przełomu X i XI wieku był tu jeden z głównych grodów administracji państwa pierwszych Piastów, ośrodek produkcji i wymiany dalekosiężnej, ważny węzeł komunikacyjny związany z krzyżowaniem się tu nadwiślańskiego szlaku Bałtyk – Kujawy i Ruś - Kołobrzeg. Na początku XI wieku rozpoczęto tu budowę bazyliki wczesnoromańskiej, ufundowanej przez Bolesława Chrobrego lub Mieszka II Lamberta, której relikty zachowały się pod ziemią w południowej części grodziska. Zaprzestanie jej budowy związane było prawdopodobnie z reakcją pogańską. W XII wieku znajdowała się tu kasztelania związana z terytorium mazowieckim. Na lata 30. XIII wieku datuje się zniszczenie słowiańskiego Chełmna przez Prusów.
Poza reliktami bazyliki podczas badań archeologicznych na grodzisku znaleziono m.in. ozdobną plakietkę z przedstawieniem orantki, kamień do gry z runami, zapinkę zdobiona emalią, poza tym ceramikę naczyniową, monety i broń.
Po wyludnieniu Chełmna w miejscu tym powstała niewielka krzyżacka strażnica Potterberg, zabezpieczająca teren przed księciem pomorskim Świętopełkiem. Jednak po kilku latach została ona porzucona i dopiero w XVII w. wybudowano tu drewnianą kaplicę św. Wawrzyńca wraz z pustelnią. Została ona rozebrana 1. poł. XIX w., a pamiątka po kaplicy pozostała w nazewnictwie wzniesienia.
A Chełmno, zanim zostało osadzone w dzisiejszym miejscu, miało jeszcze epizod związany z kolejną wsią, ale o tym w następnym wpisie.
(w oparciu o: http://www.turystyka.torun.pl/art/723/g ... zynca.html)
Załączniki
493. Kałdus. Grodzisko (Góra św. Wawrzyńca).JPG
493. Kałdus. Grodzisko (Góra św. Wawrzyńca).JPG (163.07 KiB) Przejrzano 2686 razy
494. Kałdus. Grodzisko (Góra św. Wawrzyńca) - tabl. inf..JPG
494. Kałdus. Grodzisko (Góra św. Wawrzyńca) - tabl. inf..JPG (263.35 KiB) Przejrzano 2686 razy
498. Kałdus. Grodzisko (Góra św. Wawrzyńca).JPG
498. Kałdus. Grodzisko (Góra św. Wawrzyńca).JPG (207.73 KiB) Przejrzano 2686 razy
499. Kałdus. Grodzisko (Góra św. Wawrzyńca).JPG
499. Kałdus. Grodzisko (Góra św. Wawrzyńca).JPG (274.28 KiB) Przejrzano 2686 razy
501. Kałdus. Grodzisko (Góra św. Wawrzyńca).JPG
501. Kałdus. Grodzisko (Góra św. Wawrzyńca).JPG (254.7 KiB) Przejrzano 2686 razy

Wróć do „Archeologia”

Kto jest online

Użytkownicy przeglądający to forum: Obecnie na forum nie ma żadnego zarejestrowanego użytkownika i 3 gości