We wsi znajdują się: pałac z połowy XIX w. w otoczeniu parku krajobrazowego z połowy XIX w., zabudowania dworsko-folwarczne z rządcówką, oficyną dla służby, kuźnią, spichlerzem, stajnią i wozownią z końca XIX w.
Pałac w Zbójnie został wzniesiony z inicjatywy ówczesnego właściciela Antoniego Ignacego Sumińskiego na początku lat 50. XIX wieku, według projektu Henryka Marconiego. Po śmierci Antoniego właścicielem Zbójna został jego syn Artur Sumiński, powstaniec styczniowy. W ramach represji jego majątek został skonfiskowany przez władze carskie. Ostatnim przedwojennym właścicielem Zbójna był Michał Dzierżanowski.
We wrześniu 1939 roku majątek przejęli Niemcy i w pałacu zorganizowali internat dla młodzieży, którą przesyłano z Niemiec na naukę. Całym majątkiem zarządzał kapitan Volf. Pod koniec wojny pałac wykorzystywany był na szpital polowy dla wojsk niemieckich, a następnie radzieckich. Po zakończeniu wojny folwark Zbójno został rozparcelowany za zgodą Michała Dzierżanowskiego, który tu powrócił i mieszkał w pomieszczeniach piwnicznych pałacu do 1960 r.
Pałac został przeznaczony na potrzeby szkoły podstawowej, która powstała w 1945 roku. Lokajówkę i rządcówkę przeznaczono na mieszkania dla nauczycieli i ich rodzin, a zabudowania folwarczne zostały przejęte przez GS "Samopomoc Chłopska". Obecnie właścicielem prawnym obiektu jest Urząd Gminy w Zbójnie.
Pałac jest monumentalną, zwartą architektonicznie budowlą o ściśle symetrycznej kompozycji bryły, a także elewacji. Jest on piętrowy, podpiwniczony, wzniesiony na rzucie wydłużonego na linii wschód-zachód prostokąta, z niewielkimi aneksami i ryzalitami. Elewacją frontową pałac zwrócony jest na południe, ku drodze. Elewacja ogrodowa po stronie północnej posiada mocno wysunięte ryzality skrajne, o półkoliście zarysowanych ścianach wychodzących uskokiem z murów bocznych.
Od frontu pałacu znajduje się półokrągły betonowo-ziemny podjazd. Po obrzeżach południowej strony założenia przy szosie Lipno - Rypin do dziś pozostało fragmentaryczne ogrodzenie murowane z czerwonej cegły wraz z bramą wjazdową. Od strony północnej znajdował się zespół sadów z warzywnikiem oraz park. Zarówno Sumińscy jak i Dzierżanowscy byli zamiłowani w przyrodzie. Założyli park o naturalistycznym charakterze, sadząc gatunki roślin sprowadzane niemalże z całego świata. Obecnie park istnieje już tylko w szczątkowej formie, niemniej znajduje się tu kilka zarejestrowanych pomników przyrody, m.in.: platany klonolistne, miłorząb dwuklapowy, buk zwyczajny.
Na podst. http://www.odznaka.kuj-pom.bydgoszcz.pt ... zbojno.htm
Pałac - Zbójno (pow. golubsko-dobrzyński)
Moderator: zbyszekg9
Re: Pałac - Zbójno (pow. golubsko-dobrzyński)
Tradycje powstańcze były żywe w rodzinie już od pokoleń, bowiem wspomniany Artur Sumiński -powstaniec styczniowy, był synem Antoniego- (dyrektora poczt w Królestwie Polskim) i Zofii z Piwnickich Sumińskiej(ciotecznej siostry Artura Zawiszy)- uczestniczki partyzantki 1833r.
Chociaż nie skończysz ciągle rób,
Ciebie, nie dzieło, weźmie grób,
A choć na ziemi krótko nas,
Czas wszystko skończy, bo – ma czas.
K. Brodziński (1791-1835)
Ciebie, nie dzieło, weźmie grób,
A choć na ziemi krótko nas,
Czas wszystko skończy, bo – ma czas.
K. Brodziński (1791-1835)
- Dziadek Jacek
- Posty: 219
- Rejestracja: ndz lut 02, 2014 10:50 pm
Re: Pałac - Zbójno (pow. golubsko-dobrzyński)
To ja dołożę swoje:
Zbójno wymieniane już w 1363 roku z właścicielem „Jakus de Zboyno”. Datą następnego wymienienia jest rok 1434, gdzie na akcie widnieje zapis „Jakusz ze Zbójna h. Jelita”. Poza średniowiecze wyprowadza nas wiadomość o Arturze Sumińskim, który był nie tylko znakomitym rolnikiem kontynuującym działalność gospodarczą po ojcu Piotrze, ale i gorącym patriotą.
W okresie powstania styczniowego aktywnie włączył się z pomocą finansową i materialną dla powstańców rekrutujących się, m.in. ze swojej służby i włościan. Sformował "partię powstańczą" w sile około 400 ludzi. Po rozbiciu oddziału kierowanego przez Jana Ostrowskiego, samodzielnie objął jego dowództwo. Podczas bitwy pod Rozwozinem, w dniu 3 lipca 1863 r. został ranny. Za udział w powstaniu styczniowym władze carskie skonfiskowały mu majątek.
Zbójno wymieniane już w 1363 roku z właścicielem „Jakus de Zboyno”. Datą następnego wymienienia jest rok 1434, gdzie na akcie widnieje zapis „Jakusz ze Zbójna h. Jelita”. Poza średniowiecze wyprowadza nas wiadomość o Arturze Sumińskim, który był nie tylko znakomitym rolnikiem kontynuującym działalność gospodarczą po ojcu Piotrze, ale i gorącym patriotą.
W okresie powstania styczniowego aktywnie włączył się z pomocą finansową i materialną dla powstańców rekrutujących się, m.in. ze swojej służby i włościan. Sformował "partię powstańczą" w sile około 400 ludzi. Po rozbiciu oddziału kierowanego przez Jana Ostrowskiego, samodzielnie objął jego dowództwo. Podczas bitwy pod Rozwozinem, w dniu 3 lipca 1863 r. został ranny. Za udział w powstaniu styczniowym władze carskie skonfiskowały mu majątek.
Re: Pałac - Zbójno (pow. golubsko-dobrzyński)
O Arturze Sumińskim znalazłam jeszcze takie informacje: właściwie Artur Józef Gabriel hr. Sumiński z Sumina herbu Leszczyc (1834- 1886, pochowany w Brzesku), poślubił swoją siostrę cioteczną Juliannę Karolinę Justynę Piwnicką herbu Lubicz, wraz ze swoim oddziałem powstańczym w lutym 1863r. zajął Rypin, ranny w bitwie pod Rozwozinem.
Po powstaniu majątek Zbójno został wystawiony na licytację za cenę 154 tys. rubli. Przy okazji warto dodać, że Artur Sumiński stracił także swój drugi majątek we Wielgiem (tu cena 94 tys. rubli).
PS. Zachowany do dnia dzisiejszego dnia pałac miał swojego poprzednika, tj. drewniany pałac wzniesiony w tym samym miejscu w 1834r., projektu również H.Marconiego. Po około 20 latach Antoni Sumiński postanowił wznieść coś bardziej okazałego i murowanego.
Plan założenia parkowo- pałacowego z 1845r. znajdziemy na ostatniej stronie książki B. Dymek: Z dziejów szlachty mazowieckiej (2005).
Po powstaniu majątek Zbójno został wystawiony na licytację za cenę 154 tys. rubli. Przy okazji warto dodać, że Artur Sumiński stracił także swój drugi majątek we Wielgiem (tu cena 94 tys. rubli).
PS. Zachowany do dnia dzisiejszego dnia pałac miał swojego poprzednika, tj. drewniany pałac wzniesiony w tym samym miejscu w 1834r., projektu również H.Marconiego. Po około 20 latach Antoni Sumiński postanowił wznieść coś bardziej okazałego i murowanego.
Plan założenia parkowo- pałacowego z 1845r. znajdziemy na ostatniej stronie książki B. Dymek: Z dziejów szlachty mazowieckiej (2005).
Chociaż nie skończysz ciągle rób,
Ciebie, nie dzieło, weźmie grób,
A choć na ziemi krótko nas,
Czas wszystko skończy, bo – ma czas.
K. Brodziński (1791-1835)
Ciebie, nie dzieło, weźmie grób,
A choć na ziemi krótko nas,
Czas wszystko skończy, bo – ma czas.
K. Brodziński (1791-1835)
Kto jest online
Użytkownicy przeglądający to forum: Obecnie na forum nie ma żadnego zarejestrowanego użytkownika i 19 gości