Dwór - Rataje (obecnie cz. Gostynina)

Moderator: zbyszekg9

Awatar użytkownika
zbyszekg9
Posty: 1554
Rejestracja: pn paź 28, 2013 3:32 pm

Dwór - Rataje (obecnie cz. Gostynina)

Postautor: zbyszekg9 » wt gru 16, 2014 12:13 pm

Rataje leżały po zachodniej stronie Gostynina, obecnie stanowią dzielnicę Gostynina o nazwie Zazamcze. Niegdyś była to wieś książęca, którą otrzymał w podziałach dzielnicowych przeprowadzonych na Mazowszu na przełomie 1373 i 1374 r. książę Siemowit III. Na przestrzeni wieków wielokrotnie zmieniali się właściciele wsi. Istotna transakcja dokonała się w 1866 r., kiedy to dobra w wyniku licytacji nabył Feliks Higersberger.
Higersbergerowie mimo swych niemieckich korzeni czuli się Polakami i niejednokrotnie wykazali się patriotyczną postawą. Przedostatni właściciel Rataj, Roman Higersberger (1865-1933) był energicznym człowiekiem, społecznikiem, angażował się w różne ważne dla Gostynina inicjatywy, zabiegał o założenie szkoły miejskiej, pełnił funkcję prezesa OSP do 1925 r., był współzałożycielem Stowarzyszenia Spożywców „Gostynia” oraz Koła Polskiej Macierzy Szkolnej. Majątek przekazał bratankowi Józefowi Stefanowi, który był ostatnim właścicielem Rataj, a sam Roman do końca swych dni mieszkał z rodziną Józefa w pałacu. Zmarł 12 grudnia 1933 r., został pochowany na cmentarzu w Gostyninie. Jego grób został usytuowany tak, by z tego miejsca był widoczny pałac w Ratajach. Higersbergerowie przekazali zresztą nieodpłatnie teren pod cmentarz parafialny i ewangelicki w Gostyninie.
DSC_0080.JPG
DSC_0080.JPG (95.27 KiB) Przejrzano 3044 razy
DSC_0079.JPG
DSC_0079.JPG (110.04 KiB) Przejrzano 3044 razy
Zarządzany przez Józefa Stefana majątek Rataje bardzo dobrze prosperował i przetrwał wielki kryzys lat trzydziestych. Pan Józef, tak jak jego poprzednik, był działaczem społecznym, żywo pomagał miejscowej ludności.
W czasie okupacji niemieckiej Higersbergerowie odmówili przyjęcia niemieckiego obywatelstwa i opuścili majątek. Po wkroczeniu Niemców do Gostynina Józef Stefan Higersberger został uwięziony wraz z innymi mieszkańcami miasta. Po zwolnieniu przeniósł się z rodziną do Warszawy nie zabierając nic z rodzinnej posiadłości Rataje. W pałacu zamieszkał były księgowy, który wkrótce został wyrzucony przez Niemców. Zarząd w Ratajach przejęła niemiecka spółka Ostland. Majątkiem zarządzał Herbert Hammertschmidt. W tym czasie nastąpiła stopniowa grabież majątku. Ostatni właściciel Rataj zmarł w Warszawie w 1954 r.
Higersbergerowie mieszkali w Ratajach w dworze wybudowanym w poł. XIX w., prawdopodobnie wg projektu architekta Józefa Hussa. Budynek składał się z 15 umeblowanych pokoi, wielkiej kuchni, pralni, piwnic, pomieszczeń służbowych. Wyposażony był w stylowe meble przywiezione z Włoch, lustra weneckie w pozłacanych ramach, bogaty księgozbiór składający się z 3 tysięcy woluminów, zabytkowe biblioteczne szafy, zbiór malarstwa, srebrne sztućce i porcelana oraz fortepian. Wszystko to zostało rozgrabione w chwili zakończenia wojny. W 1946 r. nastąpiła parcelacja majątku Rataje. W pałacu mieściły się kolejno internat Liceum Pedagogicznego (do 1970 r.), internat dla uczniów Technikum Elektrycznego (1970-1972), Milicja Obywatelska (1972-1976 w połowie budynku), Urząd Gminy Rataje (1973-1981 w połowie budynku). W 1976 roku nastąpiło przeniesienie Szkoły Podstawowej nr 2 Specjalnej w Gostyninie do połowy budynku – dawnego pałacu w Ratajach. Obecnie budynek został rozbudowany i od 1981 r. już jako całość stanowi siedzibę Specjalnego Ośrodka Szkolno-Wychowawczego. Placówka otrzymała 23 października 2008 r. patrona Jana Pawła II.
DSC_0047.JPG
DSC_0047.JPG (105.04 KiB) Przejrzano 3044 razy
DSC_0049.JPG
DSC_0049.JPG (104.88 KiB) Przejrzano 3044 razy
DSC_0050.JPG
DSC_0050.JPG (93.39 KiB) Przejrzano 3044 razy
DSC_0054.JPG
DSC_0054.JPG (92.01 KiB) Przejrzano 3044 razy
DSC_0056.JPG
DSC_0056.JPG (74.81 KiB) Przejrzano 3044 razy
DSC_0059.JPG
DSC_0059.JPG (108.53 KiB) Przejrzano 3044 razy
Imieniem Rodziny Higersbergerów nazwano rondo w pobliżu zamku gostynińskiego.
010. Gostynin. Rondo Rodziny Higersbergerów.JPG
010. Gostynin. Rondo Rodziny Higersbergerów.JPG (68.51 KiB) Przejrzano 3044 razy
011. Gostynin. Rondo Rodziny Higersbergerów.JPG
011. Gostynin. Rondo Rodziny Higersbergerów.JPG (78.11 KiB) Przejrzano 3044 razy
Tekst za: B. Konarska-Pabiniak, „Powiat gostyniński. Przewodnik subiektywny”, 2013 i http://www.soswgostynin.szkolnastrona.p ... &idg=zt,33
Awatar użytkownika
konwalia
Posty: 150
Rejestracja: śr kwie 03, 2013 9:15 pm

Re: Dwór - Rataje (obecnie cz. Gostynina)

Postautor: konwalia » czw paź 31, 2019 10:24 pm

Coś z prasy archiwalnej, rok 1933, "Głos Mazowiecki" kolejno z dn. 23. i 31. marca. W części drugiej głos zabiera sam właściciel...
Załączniki
Rataje00.PNG
Rataje00.PNG (96.81 KiB) Przejrzano 2693 razy
Rataje 01.PNG
Rataje 01.PNG (11.9 KiB) Przejrzano 2693 razy
Rataje.PNG
Rataje.PNG (93.84 KiB) Przejrzano 2693 razy
Rataje 2.PNG
Rataje 2.PNG (33.21 KiB) Przejrzano 2693 razy
Chociaż nie skończysz ciągle rób,
Ciebie, nie dzieło, weźmie grób,
A choć na ziemi krótko nas,
Czas wszystko skończy, bo – ma czas.


K. Brodziński (1791-1835)

Wróć do „Dwory”

Kto jest online

Użytkownicy przeglądający to forum: Google [Bot] i 6 gości