Głaz pamięci żydowskich mieszkańców - Radziejów (woj. kujawsko-pomorskie)

Moderator: zbyszekg9

Awatar użytkownika
zbyszekg9
Posty: 1554
Rejestracja: pn paź 28, 2013 3:32 pm

Głaz pamięci żydowskich mieszkańców - Radziejów (woj. kujawsko-pomorskie)

Postautor: zbyszekg9 » czw lis 26, 2015 11:40 am

Głaz pamięci żydowskich mieszkańców Radziejowa ustawiony został w październiku 2013 roku. Wtedy to w miejscowej bibliotece publicznej odbył się panel popularnonaukowy na temat historii Żydów Radziejowa, którego częścią było właśnie odsłonięcie tablicy poświęconej ich pamięci. Mieszkańcy wyryli na tablicy fragment kadyszu sierocego: „Ten, który sprawia pokój na wysokościach, niech ześle pokój dla nas i dla całego Izraela”.
Pierwsze wzmianki o żydowskim osadnictwie na terenach Radziejowa pochodzą z lat 30. XV wieku. Zakłada się, że było to pierwsze miasto na Kujawach, do którego przybyli Żydzi. Po XVI-wiecznych zakazach osiedlania się Żydów w mieście, społeczność ta zaczęła odradzać się na przełomie XIX i XX wieku – zbudowano wówczas synagogę (drugą zbudowano w 1938 roku), łaźnie rytualne oraz założono cmentarz. W 1921 roku w Radziejowie mieszkało 599 Żydów, stanowiąc ok. 20 procent wszystkich mieszkańców.
W miesiąc po wkroczeniu do Radziejowa wojsk niemieckich, synagogi zostały spalone. 18 listopada 1939 roku Niemcy nakazali wszystkim Żydom opuścić Radziejów w ciągu 8 dni. Zakaz cofnięto, gdy z miasta wyjechała połowa żydowskich rodzin. Na wiosnę 1941 roku utworzono getto. W marcu 1942 roku rozpoczęła się masowa eksterminacja radziejowskich Żydów. Ostatnich 100 żydowskich mieszkańców miasta, przetrzymywanych w kościele farnym, 22 kwietnia załadowano na ciężarówki i wywieziono najprawdopodobniej do obozu zagłady w Chełmnie nad Nerem.
Po wojnie niewielka grupa Żydów, którzy przeżyli okupację, wróciła do Radziejowa. Powstał tu wówczas lokalny oddział Centralnego Komitetu Żydów Polskich. W 1949 roku, kiedy CKŻP stracił możliwość autonomicznego działania, a następnie został zlikwidowany, większość radziejowskich Żydów wyjechała z Polski.
Załączniki
046. Radziejów. Głaz pamięci żydowskich mieszkańców Radziejowa.JPG
046. Radziejów. Głaz pamięci żydowskich mieszkańców Radziejowa.JPG (116.33 KiB) Przejrzano 2384 razy
047. Radziejów. Głaz pamięci żydowskich mieszkańców Radziejowa.JPG
047. Radziejów. Głaz pamięci żydowskich mieszkańców Radziejowa.JPG (123.3 KiB) Przejrzano 2384 razy

Wróć do „Tablice pamiątkowe”

Kto jest online

Użytkownicy przeglądający to forum: Obecnie na forum nie ma żadnego zarejestrowanego użytkownika i 1 gość