Kościół pod wezwaniem NMP Matki Kościoła, natomiast św. Marcin został patronem parafii jego imienia.
Rys historyczny
W XI w. istniał w Gostyninie gród, w którym była kaplica pod wezwaniem Św. Jakuba. Być może dała ona początek istnienia parafii. Z 1380 r. pochodzi wiadomość, iż Marcin, miejscowy proboszcz, kanonik płocki, uzyskał od księcia mazowieckiego Ziemowita III potwierdzenie uposażenia kościoła w postaci dziesięcin.
Lokacja miasta na nowym miejscu, która odbyła się w 1382 r. spowodowała, że nowy kościół parafialny pod wezwaniem Św. Marcina zbudowano w rynku, choć w starym grodzie nadal istniała świątynia św. Jakuba, a nabożeństwa odbywały się tam tylko w niektóre święta. Kościół parafialny św. Marcina zbudowany około 1439 r. był jednonawowy z drewnianym stropem, w XVI w. dobudowano kaplicę Św. Anny, zaś w XVII w. kaplicę MB Częstochowskiej. W 1506 r. probostwo gostynińskie zostało przydzielone wikariuszom katedralnym we Włocławku i oni pełnili funkcję proboszczów do XIX w.
W 1656 r. kościół został spalony przez Szwedów, restaurowano go około 1780 r. Kolejny pożar w 1809 r. ponownie zniszczył budowlę, odbudowaną około 1840 r. i kilkakrotnie remontowaną .
Nowy neoromański kościół z cegły zbudowany w latach 1913-1925 staraniem ks. E. Szczodrowskiego, według projektu Konstantego Wojciechowskiego, konsekrowany był przez bpa Antoniego Juliana Nowowiejskiego w 1927 r. W czasie okupacji Niemcy rozebrali kościół w latach 1941-1942. Po wyzwoleniu funkcję kościoła parafialnego spełniał kościół poewangelicki, znajdujący się w dawnym zamku.
Obecny kościół pod wezwaniem NMP Matki Kościoła, zbudowany w stylu nowoczesnym w latach 1969-1978 według projektu architekta Wacława Pieńkowskiego staraniem ks. Józefa Gerwatowskiego, wyposażony przez jego następców, zaspokaja w pełni potrzeby parafian. Konsekrował go 17 września 1978 r. bp Bogdan Sikorski. W tym czasie rozbudowano także plebanię.
Najstarszy drewniany kościół św. Jakuba istniał do połowy XVII w. W 1754 r. zbudowano nowy. Obecny murowany wzniesiono w latach 1883-1886 na dawnym miejscu i służy on jako kaplica cmentarna.
link do tematu: http://www.tradytor.pl/forum/viewtopic.php?f=30&t=2890
źródło: http://diecezjaplocka.pl/index.php?akcj ... ie&p_id=68
Obecny widok:
Dzwonnica.
Kościół rozebrany przez Niemców podczas II wojny.
W trakcie rozbiórki.
Z cegieł z rozebranego kościoła zostało wybudowanie osiedle dla niemieckich obywateli, na ulicy Nowej.
Do dnia dzisiejszego pozostała nazwa "Hajmaty" z niem. HEIMAT - Ojczyzna.
Dawny kościół na ulicy Płockiej, istniejący przed wybudowaniem kościoła w stylu nieromańskim w w latach 1913-1925
Tutaj widzimy jeszcze dwa kościoły po budowie "Dużego" kościoła mniejszą kaplice rozebrano z powodu stanu technicznego grożącego zawaleniem.
Panorama rynku w Gostyninie lata prawdopodobnie 30 ubiegłego wieku.Spalony przez Szwedów, odbudowany w XVIII w., zniszczony powtórnie przez wielki pożar w r. 1809. Ponownie odremontowany i zrekonstruowany , rozebrany w latach 1890-1925. Wzniesiony na tym obszarze nowy kościół, reprezentujący charakter neoromański, został zniszczony przez okupanta.
