Cukrownia - Mała Wieś (pow. płocki)

Moderatorzy: UBOOT, zbyszekg9

Awatar użytkownika
zbyszekg9
Posty: 1554
Rejestracja: pn paź 28, 2013 3:32 pm

Cukrownia - Mała Wieś (pow. płocki)

Postautor: zbyszekg9 » śr lip 16, 2014 3:42 pm

Orędownikiem założenia cukrowni „Mała Wieś” był właściciel majątków Mała Wieś i Niździn pan Stanisław Sohnenberg. Cukrownia „Mała Wieś” została wybudowana właśnie na jego gruntach w 1898 roku. Pierwszym dyrektorem cukrowni od 1898 r., a jednocześnie kierownikiem budowy był inż. Julian Glucksman, sprawujący nad nią nadzór do końca swojego życia.
Pierwszą kampanię uruchomiono w 1899 roku. Dostawcami surowca byli ziemianie powiatów płockiego i płońskiego. W niedługim czasie cukrownia została sprzedana Spółce Akcyjnej, której głównym akcjonariuszem był Piotr Noskowski. W 1910 roku cukrownia została rozbudowana o rafinerię cukru. Od tego czasu zakład produkowała cukier i rafinadę w postaci lanych "głów".
Przy cukrowni powstała szkoła dla dzieci robotników, przedszkole, biblioteka, sklep spożywczy, którego nazwa brzmiała „Spożywców Spółka w Małej Wsi” oraz OSP - całość stanowiła zwartą osadę robotniczą. W 1915 roku podczas odwrotu wojsk rosyjskich cukrownia i cała osada została spalona. Spalono również pełny magazyn cukru, a komin fabryczny wysadzono w powietrze.
Odbudowę rozpoczęto w 1922 roku, a zakończono w 1924 roku. Wówczas też uruchomiono kampanię cukrowniczą. W 1926 roku rozpoczęto budowę kolejki wąskotorowej na odcinku od Małej Wsi do Płońska z odgałęzieniami do przyległych majątków. Inwestycję zakończono w 1927 roku uzyskując połączenie ze stacją kolei szerokotorowej w Płońsku.
W 1927 roku cukrownia została sprzedana. Nowi właściciele dokonali wiele usprawnień, które podwyższyły zdolność przerobową cukrowni do 900 ton/dobę. Najdłuższa kampania okresu międzywojennego trwała 102 dni. Był to rok 1929, przerobiono wtedy 72000 ton buraków. Przeciętne kampanie trwały 40-45 dni, przerabiano 35000 do 42000 ton uzyskując 5600-6700 ton cukru rocznie. W okresie międzykampanijnym w cukrowni pracowało ok. 150 osób a w czasie kampanii cukrowniczej nawet do 1000 osób.
II wojna światowa nie spowodowała przerwy w produkcji. W latach 1941- 44 cukrownia została zelektryfikowana w ok. 90%. Doprowadzono do niej sieć wysokiego napięcia. Kampania 1944/45 prowadzona była przez okupantów. Cukier był wywożony bezpośrednio z produkcji. W styczniu 1945 roku Niemcy przerwali trwającą kampanię cukrowniczą z powodu braku węgla. Wycofując się okupant wywiózł szereg maszyn, silników elektrycznych oraz całe archiwum cukrowni. Na placu fabrycznym zostało około 10.000 ton nieprzerobionych buraków. Większość zabranych maszyn i urządzeń Niemcy porzucili w czasie ucieczki na drogach w kierunku Płocka. Zostały one odzyskane i przywiezione do fabryki.
Cukrownia „Mała Wieś” obok fabryki cukru „Borowiczki” i „Izabelina” w Glinojecku posiadała pozycję jednego z wiodących zakładów cukrowniczych na Mazowszu Północnym. Cukrownia Mała Wieś, znana z wysokiej jakości produktu, miała decydujący wpływ na rozwój gminy. Cukrownia była odbiorcą surowca od okolicznych rolników, jak też największym pracodawcą na terenie gminy Mała Wieś. Przetrwała II wojnę, nie przetrwała jednak twardych reguł rynkowych wyznaczanych przez UE. Jej zamkniecie w 2006 r. było lokalna tragedią, wiele osób straciło pracę, a gmina straciła pokaźne dochody.
353. Mała Wieś. Dawna cukrownia.JPG
353. Mała Wieś. Dawna cukrownia.JPG (117.89 KiB) Przejrzano 8136 razy
354. Mała Wieś. Dawna cukrownia.JPG
354. Mała Wieś. Dawna cukrownia.JPG (121.72 KiB) Przejrzano 8136 razy
356. Mała Wieś. Dawna cukrownia.JPG
356. Mała Wieś. Dawna cukrownia.JPG (102.81 KiB) Przejrzano 8136 razy
357. Mała Wieś. Dawna cukrownia.JPG
357. Mała Wieś. Dawna cukrownia.JPG (116.12 KiB) Przejrzano 8136 razy
364. Mała Wieś. Dawna cukrownia.JPG
364. Mała Wieś. Dawna cukrownia.JPG (93.32 KiB) Przejrzano 8136 razy
365. Mała Wieś. Dawna cukrownia.JPG
365. Mała Wieś. Dawna cukrownia.JPG (93.52 KiB) Przejrzano 8136 razy
366. Mała Wieś. Dawna cukrownia.JPG
366. Mała Wieś. Dawna cukrownia.JPG (102.25 KiB) Przejrzano 8136 razy
367. Mała Wieś. Dawna cukrownia.JPG
367. Mała Wieś. Dawna cukrownia.JPG (136.81 KiB) Przejrzano 8136 razy
369. Mała Wieś. Dawna cukrownia.JPG
369. Mała Wieś. Dawna cukrownia.JPG (94.41 KiB) Przejrzano 8136 razy
Tekst w oparciu o http://www.malawies.pl/cukrownia oraz http://mazowsze.hist.pl/40/Notatki_Ploc ... 217/31671/
Awatar użytkownika
Kajak
Posty: 26
Rejestracja: czw gru 08, 2011 4:15 pm
Lokalizacja: Piaseczno k. W-wy

Re: Cukrownia - Mała Wieś (pow. płocki)

Postautor: Kajak » czw lip 24, 2014 1:05 pm

Drobne sprostowanie. Prawidłowe nazwisko pierwszego właściciela to nie Stanisław Sohnenberg, a Sonnenberg.

To zresztą (wg ustnych informacji bo wywodu nie oglądałem) ta sama rodzina - co Stanisław Sonnenberg - epitafium o którym kiedyś pisał Bobola (stary cmentarz płocki)....cytuję:

"Przy południowej, nieczynnej bramie cmentarza na murze umieszczono trzy epitafia pozostałe po grobach, których lokalizacji obecnie nie udało się określić. Na ścianie południowej prawdopodobnie najstarsze epitafium, adwokata Stanisława Sonnenberga a1813 r."

Pozdrawiam
Bogdan
Awatar użytkownika
zbyszekg9
Posty: 1554
Rejestracja: pn paź 28, 2013 3:32 pm

Re: Cukrownia - Mała Wieś (pow. płocki)

Postautor: zbyszekg9 » czw lip 24, 2014 6:00 pm

W istocie. Dwa źródła, które przywołałem w swoim poście, podają dwa różne zapisy tego nazwiska ("Notatki Płockie" podają zapis z "hn" czterokrotnie). Nie ukrywam, że zwróciłem na to uwagę dopiero teraz. Ale po to jest m.in. to forum, aby wątpliwości, choćby najmniejsze, wyjaśniać, a ociemniałym drogę wskazywać.
Dziękuję za głos w sprawie i pozdrawiam
Zbyszek
Awatar użytkownika
Thomas
Moderator globalny - Stowarzyszenie
Posty: 1509
Rejestracja: wt gru 01, 2009 8:40 pm
Kontakt:

Re: Cukrownia - Mała Wieś (pow. płocki)

Postautor: Thomas » pn lip 20, 2020 5:46 pm

Główny gmach małowiejskiej cukrowni został w marcu 2020 roku rozebrany.
Na uporządkowanym w ostatnich miesiącach placu pofabrycznym ostały się: komin i dwa zachodnie aneksy fabryczne (garaż i warsztat mechaniczno-elektryczny) o ciekawej szacie architektonicznej.
TOM_7407.JPG
Widok od wschodu
TOM_7407.JPG (147.49 KiB) Przejrzano 6627 razy
TOM_7363.JPG
Widok od północnego zachodu
TOM_7363.JPG (172.42 KiB) Przejrzano 6627 razy
Awatar użytkownika
Majsterek
Administrator - Stowarzyszenie
Posty: 949
Rejestracja: pn lis 15, 2010 11:20 pm

Re: Cukrownia - Mała Wieś (pow. płocki)

Postautor: Majsterek » pn lip 20, 2020 7:28 pm

zbyszekg9 pisze:
śr lip 16, 2014 3:42 pm
Przetrwała II wojnę, nie przetrwała jednak twardych reguł rynkowych wyznaczanych przez UE. Jej zamkniecie w 2006 r. było lokalna tragedią, wiele osób straciło pracę, a gmina straciła pokaźne dochody.
Ująłeś to Zbyszku bardzo delikatnie. Szczególnie w kontekście kapitału niemieckiego który przejął wiele cukrowni w sposób budzący najgorsze skojarzenia i to pod pretekstem przestrzegania praw rynku, budowy "wspólnoty europejskiej" kosztem wspólnoty polskiej. W rzeczywistości była to grabież w majestacie unijnych przepisów napisanych przez Niemców, faworyzujących Niemców. Najlepszym przykładem jest Glinojeck. Znam ten temat z innej, tragicznej strony. Również w mojej rodzinie byli rolnicy specjalizujący się w produkcji buraka cukrowego, inwestowali w sprzęt, w ziemię i zostali pozbawieni źródła dochodu. Na szczęście byli młodzi i zdążyli się przestawić na inny rodzaj produkcji. Nie wszyscy mieli tyle szczęścia. Wielu starszych rolników przypłaciło to zdrowiem. Piełacze, siewniki na które zbierali w trudnych latach tragicznej transformacji okazały się bezużyteczne, cena skupu drastycznie spadła. Wiele jest jeszcze do powiedzenia o losach Polaków w czasie pustoszenia naszego kraju w latach 90` i później. Nie można spełznąć na wygodnym wytłumaczeniu, że to wolny rynek załatwił sprawę, że tak miało być, że opłacalność decydowała o celowości utrzymywania wielu gałęzi polskiej gospodarki. Rzetelne podejście historyczne wyklucza jakiekolwiek uproszczenia. Najnowsza historia gospodarki jeżeli będzie napisana uczciwie, wielu samozwańczych autorytetów, reformatorów, specy od ekonomii pozbawi zasług. Znajdzie się w niej też miejsce dla ofiar złodziei i malwersantów działających na rzecz obcego kapitału. Zastanawiam się czy nie napisać kilku takich tematów o szczegółach prywatyzacji zakładów z dużymi perspektywami, które nagle straciły rentowność i pozycję na rynku, choć sprzęt produkowany przez nie nie odbiegał poziomem zaawansowania od zachodnich marek. Być może za mało jest wiedzy powszechnej na te tematy, ludzie jakoś zapominają, może nie chcą pamiętać - a osoby które w bandycki sposób wykorzystywały swoje pozycje, układy, informacje do zarobienia na tzw. "prywatyzacjach" piastują dziś wysokie stanowiska, cieszą się popularnością. Dla mnie to absurdalne, ale być może wynika wprost z niewiedzy młodego pokolenia, lub amnezji tego starszego. Kwestia sympatii politycznych też nie służy tutaj uczciwości historycznej. Często też, jak ktoś się dowie że jego ulubiony europoseł maczał ręce w likwidacji polskiej gospodarki, to już sama polityczna wierność danej partii wyklucza dalsze zgłębianie tematu, no bo jak to przyjąć bez bólu. Dlatego zastosuje taką metodę: posłużę się przykładem kapitalnych zakładów UNITRA których sprzęt gra u mnie do dziś. Zakłady rozpalcelowane, podzielone, powyprzedawane. Produkcja sprowadzona do nierętowności. Po kilku latach na rynku RTV napływ towaru zachodnich koncernów, produkowanych daleko na wschodzie, sprzedawanych w wyrastających jak grzyby po deszczu marketach zachodnich marek. DIORA praktycznie dziś już nierozpoznawalna. Jest pewien europoseł który uchodzi za wielki autorytet w dziedzinie przekształceń własnościowych, kapitalnie dogaduje się w europarlamencie, zainteresowani sami znajdą, o kogo chodzi, i jakie są jego dokonania w likwidacji Zjednoczenia Przemysłu Elektronicznego i Teletechnicznego i wielu innych zakładów.
Na koniec powrót do tematu cukrowni. Posłużę się już gotową grafiką, Państwo wybaczą lekkie zabarwienie polityczne, bo chodzi o meritum obrazka.
cukrownie.png
cukrownie.png (558.71 KiB) Przejrzano 6620 razy
Awatar użytkownika
Dziadek Jacek
Posty: 219
Rejestracja: ndz lut 02, 2014 10:50 pm

Re: Cukrownia - Mała Wieś (pow. płocki)

Postautor: Dziadek Jacek » pn lip 20, 2020 8:03 pm

To jest nie do odwrócenia.
Pamiętacie posła tańczącego na korytarzu sejmowym. Chyba nazywał się Jankowski. Dosypano mu "czegoś" by go ośmieszyć i zbagatelizować jego ostrzeżenia o likwidacji polskich cukrowni. Doprowadził jednak do stworzenia "Polskiego cukru" - zrzeszenia naszych cukrowni ale było już wszystko przyklepane przez wspominanego przez Ciebie Majsterku posła. Może go ktoś kiedyś rozliczy - tylko, jak jeśli to było wszystko w granicach prawa?
Przejeżdżam od czasu do czasu przez Ostrowite na Z. Dobrzyńskiej. Tam była (jedna z większych) cukrownia, którą zdążono przed zamknięciem wyposażyć w nowoczesną linie produkcyjną. Ale...

Wróć do „Przemysłowe”

Kto jest online

Użytkownicy przeglądający to forum: Obecnie na forum nie ma żadnego zarejestrowanego użytkownika i 8 gości