Mogiła IWŚ(?) - Karnkowo (pow. lipnowski)

Cmentarze, mogiły, kwatery
Awatar użytkownika
krzymen
Posty: 376
Rejestracja: pn sie 29, 2011 11:30 pm
Lokalizacja: Warszawa

Mogiła IWŚ(?) - Karnkowo (pow. lipnowski)

Postautor: krzymen » śr paź 26, 2011 9:25 pm

Witam i mam pytanie do znawców okolic Lipna i Sierpca. Parę lat temu wpadłem na cmentarz w Karnkowie p/Lipnem. Szukałem mogił wojennych z I w.ś. i 1920 r. Nawiązałem rozmowę z dwoma starszymi panami. Jeden z nich powiedział mi, że jest taki cmentarz po północnej stronie szosy Lipno-Karnkowo.
karnkowo.jpg
karnkowo.jpg (93.19 KiB) Przejrzano 13774 razy
Mówił, że jeszcze jako dziecko tam chodził. Znalazłem to miejsce. Jest tam duża kępa drzew (taki mały las), a na jego skraju stoi wysoki betonowy krzyż.
widok.jpg
Widok od strony szosy.
widok.jpg (37.75 KiB) Przejrzano 13774 razy
Śladów mogił lub płyt nagrobnych nie znalazłem. Krzyż stoi na cokole, na którym jest puste miejsce po tablicy. Jest jednak nietypowy jak na cmentarze budowane przez Niemców. Oni używali raczej kamieni i granitowych ciosów.
krzyz.jpg
Betonowy krzyż. Na cokole widoczne miejsce po tablicy.
krzyz.jpg (155.64 KiB) Przejrzano 13774 razy
Czy ktoś wie coś o tym miejscu? Jakaś pozostałość po cmentarzu ewangelickim? Na mapie WIG z 1934 r. nie ma ani krzyża, ani cmentarza :nie:
Lance do boju, szable w dłoń!
Awatar użytkownika
Jacek&Agatka
Stowarzyszenie
Posty: 670
Rejestracja: wt kwie 13, 2010 8:21 pm

Re: Czy to cmentarz wojenny?

Postautor: Jacek&Agatka » czw paź 27, 2011 8:13 pm

Bodaj na stronach dotyczących gm. Lipno wyczytać można, że m.in. w okolicach Karnkowa jest bardzo dużo miejsc pamięci narodowej związanych z II wś. Ale co więcej - nie wiem.
AGATA
Awatar użytkownika
krzymen
Posty: 376
Rejestracja: pn sie 29, 2011 11:30 pm
Lokalizacja: Warszawa

Re: Czy to cmentarz wojenny?

Postautor: krzymen » czw paź 27, 2011 9:26 pm

Jacek&Agatka pisze:Bodaj na stronach dotyczących gm. Lipno wyczytać można, że m.in. w okolicach Karnkowa jest bardzo dużo miejsc pamięci narodowej związanych z II wś. Ale co więcej - nie wiem.
Sądzę, że gdyby to miejsce było związane z II wojną światową, to by nie było tak zaniedbane i opuszczone. Mam trzy hipotezy:
a. Pozostałość po cmentarzu lub mogile z I wojny światowej - tak mówił mi starszy pan w Karnkowie.
b. Pozostałość po cmentarzu ewangelickim - niektóre są tak zdewastowane i rozkradzione, że nie ma na nich nawet resztek nagrobków - betonowego krzyża nie "wypadało" rozbijać, ukraść się nie dało (ale tablicę już tak ). Jest to jednak mało prawdopodobne, bo cmentarz ewangelicki jest tuż obok w Lipnie.
c. Cmentarz choleryczny?
d. Krzyż został postawiony przez jakiegoś ziemianina z pobliskiego majątku, może było to miejsce pochówku rodziny właścicieli lub nie ma związku z żadnym cmentarzem.
Lance do boju, szable w dłoń!
Awatar użytkownika
Thomas
Moderator globalny - Stowarzyszenie
Posty: 1509
Rejestracja: wt gru 01, 2009 8:40 pm
Kontakt:

Re: Czy to cmentarz wojenny?

Postautor: Thomas » czw paź 27, 2011 9:37 pm

b. Ewangelicki - chyba odrzucamy - nie wiem czy w XX wieku w Karnkowie mieszkali protestanci. Dokoła były wioski z ewangelickimi mieszkańcami i tam cmentarze zakładano, są chyba w miarę dobrze zewidencjonowane.
d. rodzinny - najpewniej odrzucamy - jeśli myślimy o Karnkowskich, to Karnkowscy chowali się na parafialnym cmentarzu i w kościele w swojej własnej kaplicy

Zatem nadal niewiele wiem...
fuchsi
Posty: 431
Rejestracja: ndz sie 29, 2010 9:32 am

Re: Czy to cmentarz wojenny?

Postautor: fuchsi » sob paź 29, 2011 3:40 pm

Dzien dobry,
zeby ustalic, co tam bylo, warto jeszcze raz tam jechac i sprawdzic. Kiedy to ma byc cmentarz z 1.ws, to powinno byc ogrodzenie...........moze jakis wal z kamieniach z polu....Te "niemieckie" cmentarze zawsze i wszedzie mielei jakis ogrodzenie. Miejsce przypomina mnie na tego cmentarza w Zaluskowie.
pozdrawiam serdecznie
Auf ferner, fremder Aue, da liegt ein toter Soldat,
ein ungezählter, vergeßner, wie brav er gekämpft auch hat.
Awatar użytkownika
Thomas
Moderator globalny - Stowarzyszenie
Posty: 1509
Rejestracja: wt gru 01, 2009 8:40 pm
Kontakt:

Re: Czy to cmentarz wojenny?

Postautor: Thomas » pn lip 16, 2012 10:09 am

Podczas wczorajszej wyprawy w te rejony, jeden z mieszkańców okolic Skępego na moje pytanie o krzyż w Karnkowie odpowiedział, że wg wiedzy jego dziadka, jest to partyzancki krzyż z 1831 roku. Może więc jest to upamiętnienie działań powstania listopadowego?
Awatar użytkownika
bobola
Stowarzyszenie
Posty: 2465
Rejestracja: sob lis 14, 2009 11:30 am
Lokalizacja: Płock

Re: Czy to cmentarz wojenny?

Postautor: bobola » pn lip 16, 2012 11:12 am

Nadal mamy znaki zapytania:
- kto upamiętnił?
- kiedy upamiętnił?
- dlaczego w tym miejscu?
- czy partyzanci z 1831 r. działali w tej okolicy?
Jest materiał do przemyślenia.
fuchsi
Posty: 431
Rejestracja: ndz sie 29, 2010 9:32 am

Re: Czy to cmentarz wojenny?

Postautor: fuchsi » pn lip 16, 2012 4:15 pm

Dzien dobry,
moim zdaniem to cmentarz z 1.ws. Ten betonowy krzysz ma, wedlug mnie, cechy na to wzkazujace, ale moge sie mylic.

W "Verlustlisten" to tej pory znalazlem dwoch zolnierzow z Landwehr Regiment 11 ktore zmarli po chorobie w "Feldlazarett 11 des XVII Armeekorps" w 29.12.1914 i 03.01.1915 w Lipnie.
Trzeci to zolnierz z "Garde Reserve Jäger Batallion", zmarl na skutek ran w 23.12.1914 w Lazarett Lipno.
Czwarty i pianty to zolnierze Landwehr Infanterie Regiment 38, poleglych w walk w "Chlebowo, Lipno" w dniu 15.11.1914.

pozdrawiam serdecznie
Auf ferner, fremder Aue, da liegt ein toter Soldat,
ein ungezählter, vergeßner, wie brav er gekämpft auch hat.
Awatar użytkownika
night
Posty: 26
Rejestracja: pt wrz 10, 2010 1:25 pm
Lokalizacja: Thorn, WPR
Kontakt:

Re: Czy to cmentarz wojenny?

Postautor: night » pt lip 27, 2012 12:48 pm

Podczas jazdy do Białasów Thomas okazywał mi to miejsce z okna samochodu. WIGówka z 1934 r. nie pokazuje krzyża, ale Messtischblatt 3181 Leipe oraz Geoportal już tak.
Dziwne, że w Zabytki Ziemi Dobrzyńskiej Mietza i Krajewskiego również nie wzmiankują tego miejsca.

Skłaniałbym się ku tezie, że leżą tam powstańcy.

Czy ma ktoś dostęp do Gazety Lipnowskiej? W numerze 37 (numeracja ciągła bez względu na rok wydania) jest artykuł Ryszarda Specjalskiego, Bój stoczony pod Karnkowem czeka na opis. Może to rozwieje wątpliwości.
Awatar użytkownika
mihcio
Posty: 28
Rejestracja: wt mar 03, 2015 4:18 pm

Re: Krzyż pod Karnkowem (pow. lipnowski)

Postautor: mihcio » pt mar 18, 2016 3:12 pm

Mogiła ta pochodzi z czasów pierwszej wojny światowej jest to zbiorowy grób poległych na tym terenie żołnierzy niemieckich ( prawdopodobnie i rosyjskich) w 1914 terenie miedzy Lipnem a Karnkowem toczyły się dośc intensywne walki, samo miasto Lipno przechodziło kilkukrotnie z rąk do rąk. Do niedawna wisiała tam jeszcze tabliczka którą przywłaszczyli zbieracze złomu. Na 100% procent jest to mogiła frontowa z okresu I Wojny światowej. Jest tez legenda ale niesprawdzona ze znajdował się tam w tym miejscu cmentarz choleryczny co mogło być powodem usytuowania mogiły akurat w tym miejscu.
Ostatnio zmieniony wt mar 22, 2016 10:49 pm przez mihcio, łącznie zmieniany 1 raz.
Awatar użytkownika
Majsterek
Administrator - Stowarzyszenie
Posty: 948
Rejestracja: pn lis 15, 2010 11:20 pm

Re: Mogiła IWŚ pod Karnkowem (pow. lipnowski)

Postautor: Majsterek » pt mar 18, 2016 7:42 pm

Okazuje się, że krzyż znalazł się na mapie z lat `30 ubiegłego wieku, co wskazywałoby na jego powiązanie z wydarzeniami na pewno wcześniejszymi. Zdaje się jednak, że gdyby był to typowy cmentarz wojenny, miałby większe oznaczenie, obszarowe, typowe dla cmentarza. Miejscowość nazywała się Kolankowo, obecnie jest to obręb Karnkowo.
mog1.png
mog1.png (470.16 KiB) Przejrzano 13594 razy
Awatar użytkownika
krzymen
Posty: 376
Rejestracja: pn sie 29, 2011 11:30 pm
Lokalizacja: Warszawa

Re: Mogiła IWŚ(?) - Karnkowo (pow. lipnowski)

Postautor: krzymen » pn mar 21, 2016 7:30 pm

Witam wszystkich,

Od czasu założenia tego wątku minęło już ponad cztery lata ... W miedzyczasie otrzymałem informacje, że w dokumentacji niemieckiej wymieniano grób dwóch czy trzech żołnierzy na cmentarzu parafialnym w Karnkowie. O grobie w Kolankowie nic nie wspominano. Chyba I wojnę światową trzeba wykluczyć. Niemcy jednak używali ciosów kamiennych, granitu a nie betonu. Gdyby pochowano tu żołnierzy niemieckich, to by mieli ten obiekt w spisach. Rosjanom nie stawiali by krzyża łacińskiego, tylko prawosławny.
Od 1916 r. stawiano wiele pomników na mogiłach powstańców 1863 r. Niemcy na to pozwalali, bo przecież było to powstanie przeciwko Rosji ;)
Z mapy przedstawionej przez Majsterka wynika, że krzyż był ustawiony na kurhanie. Czyżby mogiła powstańców?
A może cmentarz choleryczny?
Pozdrawiam
Krzysztof
Lance do boju, szable w dłoń!
Awatar użytkownika
mihcio
Posty: 28
Rejestracja: wt mar 03, 2015 4:18 pm

Re: Mogiła IWŚ(?) - Karnkowo (pow. lipnowski)

Postautor: mihcio » wt mar 22, 2016 7:32 pm

Ja obstaję przy tym że jest to mogiła zbiorowa z I w. ś. w dniach 14,15 i 16 listopada 1914 roku odbyło się tu dość poważne starcie Rosjan i Niemców o którym w kronice pisze ks.Ludwik Wisniewski z Karnkowa. Po tych opisanych ponizej walkach zostały na okolicznych polach ciała zabitych które pochowano dopiero 19 listopada przez lokalnych mieszkańców i to może być wyjaśnienie powstnia tej mogiły. Opis pochodzi z ksiązki która została wydana w Lipnie przez lokalnych badaczy historii p.t. "Miejsca historyczne, zabytkowe, refleksji, wspomnień i zadumy w Lipnie."

"13.11.1914- Wojska te juz wracaly (chodzi o oddziały rosyjskie), naciskane przez Niemców. O godz. 3 po południu ukazuje sie patrol niemiecki, wpadł konno na podwórze dworskie dowódca gen. Woyrsch ze sztabem. Naplynęły wojska niemieckie w krwawych blaskach zachodzącego słońca. Nie tracąc czasu zaczęto kopać rowy strzeleckie, ustawiać armaty. 14.11. zagrały one (armaty)Rosjanie odpowiedzieli. Zerwała sie burza bitewna. W nocy pukanie do plebanii << Otwieraj brat>>.Weszli Rosjanie. Nazajutrz o godz. 9 rano ryknęły armaty rosyjskie śląc w stronę Lipna pociski. Późno wieczorem 12 pożarów oswietliło horyzont, paliły się folwarki : Kolankowo, Chlebowo i osady na zachód i północ od Karnkowa. Na polach jęki rannych i migotliwe latarki sanitariuszy... Ryk bydła poranionego i rozbiegłego z Kolankowa i nieopisane, chóralne wycie psów. Do dworu przyszedł kapelan wojskowy ksiadz Staniewicz, w sekrecie udzielajac wiadomości że wojska sie cofają wobec braku posiłków. Artyleria Burkowa i pułk Chlastycki były w okolicy, ale nie orientując się gdzie się bitwa odbywa, pozostały nieczynne. Nazajutrz nikogo.
19.11.1914 - Ks. proboszcz pochował na polach poległych tam gdzie kto padł."

Poniżej dołączam rozdział z książki opisujący to miejsce z krzyżem.
Załączniki
12887547_1290046421012085_1143511179_o.jpg
Strona 1
12887547_1290046421012085_1143511179_o.jpg (206.19 KiB) Przejrzano 13559 razy
12422355_1290046371012090_863959500_o.jpg
Strona 2
12422355_1290046371012090_863959500_o.jpg (226.15 KiB) Przejrzano 13559 razy
12894560_1290046327678761_561364689_o.jpg
Strona 3
12894560_1290046327678761_561364689_o.jpg (232.24 KiB) Przejrzano 13559 razy
Awatar użytkownika
krzymen
Posty: 376
Rejestracja: pn sie 29, 2011 11:30 pm
Lokalizacja: Warszawa

Re: Mogiła IWŚ(?) - Karnkowo (pow. lipnowski)

Postautor: krzymen » śr mar 23, 2016 8:47 pm

Mihcio - bardzo dziękuję za te skany! To już jest jakaś informacja, chociaż nie rozwiewa wszystkich wątpliwości. Szkoda, że nikt nie wpadł na pomysł, żeby spisać tekst umieszczony na tablicy, którą ukradli ci cholerni złomiarze. W Lipnie ocalało trochę tabliczek żeliwnych z grobów żołnierzy niemieckich. Podobne są w Drobinie.
Groby nieznanych żołnierzy niemieckich są na cmentarzu w Lipnie (ewangelicki). Jest także grób żołnierzy rosyjskich na cmentarzu parafialnym. Ludzie ci zapewne zginęli w okolicach Lipna, ale nie w samym mieście.
Niemcy w latach 1916-1917 przeprowadzali akcje poszukiwania grobów, więc napewno odnaleźli większość z nich w okolicy Kolankowo-Karnkowo. Jak już pisałem krzyż jest nietypowy ... ale mogiła i tablica w Borkowie Kościelnym też są dość nietypowe.
Lance do boju, szable w dłoń!
Awatar użytkownika
mihcio
Posty: 28
Rejestracja: wt mar 03, 2015 4:18 pm

Re: Mogiła IWŚ(?) - Karnkowo (pow. lipnowski)

Postautor: mihcio » czw mar 24, 2016 2:10 am

Jest zdjęcie grobów żołnierza niemieckiego i rosyjskiego które znajdowały się w okolicy koszar na ul.Wyszyńskiego na krzyżu widoczny jest stopień i nazwisko Wehremann Wilhelm Jonas Ers.Batl. II/37, nie widziałem takiego nagrobka na cmentarzu. Ciekawe gdzie przeniesiono zwłoki tych poległych.

Tutaj chyba jest opis formacji do ktorej nalezał polegly Jonas : http://wiki-de.genealogy.net/2._Ersatz-Bataillon_FR_37
Załączniki
grob wyszynskiego.jpg
Groby przy koszarach.
grob wyszynskiego.jpg (543.23 KiB) Przejrzano 13525 razy
Awatar użytkownika
krzymen
Posty: 376
Rejestracja: pn sie 29, 2011 11:30 pm
Lokalizacja: Warszawa

Re: Mogiła IWŚ(?) - Karnkowo (pow. lipnowski)

Postautor: krzymen » czw mar 24, 2016 6:12 pm

Trochę to zdjęcie wygląda na fotomontaż lub było dość mocno retuszowane.
Jest kilkudziesięciu żołnierzy o takich danych na Verlustlisten.
Może przeniesiono te groby na cmentarz katolicki lub ewangelicki. Pochowani tam żołnierze polegli w okolicach Lipna, część może pod Karnkowem … Postaram się sprawdzić, bo nazwiska mam spisane. Zdaje się, że ocalałe tabliczki ułożono dość dowolnie i część „przewędrowała” z cmentarza katolickiego na ewangelicki. Ale o tym może napiszę w temacie
Lipno. Kwatery i groby wojenne (pow. lipnowski) IWŚ.
http://forum.tradytor.pl/viewtopic.php? ... ilit=lipno
Lance do boju, szable w dłoń!
Awatar użytkownika
mihcio
Posty: 28
Rejestracja: wt mar 03, 2015 4:18 pm

Re: Mogiła IWŚ(?) - Karnkowo (pow. lipnowski)

Postautor: mihcio » czw mar 24, 2016 9:28 pm

To zdjęcie nie jest fotomontażem pochodzi z tego samego albumu o budowie kolejki polowej Lubicz-Raciąż.
Awatar użytkownika
zbyszekg9
Posty: 1554
Rejestracja: pn paź 28, 2013 3:32 pm

Re: Mogiła IWŚ(?) - Karnkowo (pow. lipnowski)

Postautor: zbyszekg9 » ndz kwie 11, 2021 6:58 pm

Podczas wizyty w Kolankowie nie omieszkałem zapytać o przedmiotowy cmentarz obecnej właścicielki pobliskiego dworu. Usłyszałem od niej, jakoby spoczywali tu żołnierze rosyjscy (dowiedziała się o tym od swojej babci). Co ciekawe - w ogóle nie wspomniała o żołnierzach niemieckich. Sama, będąc dzieckiem, przychodziła tu składać kwiaty i zapalać znicze we Wszystkich Świętych. Przypuszczam, że po prostu za PRL-u nie mówiło się o żołnierzach niemieckich, tylko o bohaterach bratniej armii (nic to, że nie jest to mogiła II-wojenna), stąd też przetrwała pamięć - przynajmniej w świadomości mojej rozmówczyni - o poległych żołnierzach jednej strony konfliktu. To wspomnienie zdaje się potwierdzać chyba tezę o istnieniu w tym miejscu cmentarza wojennego. Krzyż jest pozbawiony tablicy w dalszym ciągu (mam na myśli, że nie ma nowej). Jakakolwiek informacja, choćby w postaci tablicy informacyjnej, to też zbyt duży problem dla władz gminy.
Załączniki
ZDJ_0136.JPG
ZDJ_0136.JPG (330.03 KiB) Przejrzano 6589 razy
ZDJ_0138.JPG
ZDJ_0138.JPG (309.54 KiB) Przejrzano 6589 razy
ZDJ_0139.JPG
ZDJ_0139.JPG (299.55 KiB) Przejrzano 6589 razy
ZDJ_0140.JPG
ZDJ_0140.JPG (324.82 KiB) Przejrzano 6589 razy
ZDJ_0142.JPG
ZDJ_0142.JPG (338.12 KiB) Przejrzano 6589 razy
Awatar użytkownika
krzymen
Posty: 376
Rejestracja: pn sie 29, 2011 11:30 pm
Lokalizacja: Warszawa

Re: Mogiła IWŚ(?) - Karnkowo (pow. lipnowski)

Postautor: krzymen » śr maja 05, 2021 2:55 pm

Cześć Zbyszku ! Dzięki za wizję lokalną w Kolankowie i za zdjęcia :ok:
Byłeś w dobrej porze – nie ma jeszcze liści i chwastów. Na moich fotkach z 2011 wszystko było zarośnięte pokrzywami … Tu dobrze widać kopiec i jego wielkość.
Wersja „właścicielki pobliskiego dworu” jest moim zdaniem bardzo wiarygodna. Zapewne jest to masowy grób nieznanych żołnierzy rosyjskich, gdzie może także pochowano jakichś nieznanych żołnierzy niemieckich.
Mogiła nie została ujęta w spisie grobów niemieckich przeznaczonych do komasacji. W wyniku uzgodnień polsko-niemieckich taką akcję miano przeprowadzić w ówczesnym woj. warszawskim. Do przeniesienia przeznaczano nawet spore mogiły i cmentarze, także takie w których spoczywali Niemcy razem z Rosjanami. Jednak z różnych powodów nie ruszano wspólnych mogił, gdzie spoczywało mało Niemców (np. dodatkowo nieznanych z nazwiska).
Np. z cmentarza parafialnego w Karnkowie miano ekshumować dwóch żołnierzy niemieckich - Karnkowo, Pfarrfriedhof, 2 Deutsche – zapewne byli znani z nazwiska.
Niemcy często na masowych grobach Rosjan stawiali krzyże łacińskie, a dopiero na tablicach umieszczali krzyże prawosławne. Jeżeli w tym grobie byli także jacyś nieznani Niemcy, to by raczej postawili krzyż łaciński.

Przed umieszczeniem jakiejkolwiek tabliczki powinno się wyjaśnić tę sprawę ... Może mogiła figuruje w przedwojennych spisach.
Pozdrawiam, Krzysztof
Lance do boju, szable w dłoń!

Wróć do „Cmentarze wojenne i wojskowe”

Kto jest online

Użytkownicy przeglądający to forum: Obecnie na forum nie ma żadnego zarejestrowanego użytkownika i 3 gości