Cmentarz katolicki - Szczutowo (pow. sierpecki)

Awatar użytkownika
zbyszekg9
Posty: 1554
Rejestracja: pn paź 28, 2013 3:32 pm

Cmentarz katolicki - Szczutowo (pow. sierpecki)

Postautor: zbyszekg9 » wt kwie 22, 2014 2:51 pm

Cmentarz znajduje się przy drodze prowadzącej do Gójska. Uwagę zwraca już brama główna, a na samym cmentarzu kilka nagrobków z początku XX wieku.
P1010132.JPG
P1010132.JPG (146.23 KiB) Przejrzano 10509 razy
P1010140.JPG
P1010140.JPG (173.68 KiB) Przejrzano 10509 razy
P1010146.JPG
P1010146.JPG (171.51 KiB) Przejrzano 10509 razy
Na cmentarzu na uwagę zasługują dwie mogiły powstańców z 1863 r. Pierwsza znajduje się na wprost bramy głównej, jest to ogrodzony pomnik postawiony na mogile. Ma postać obelisku na wielostopniowej podstawie. U szczytu krzyż, gałązka palmowa, orzeł w koronie, a poniżej napis:
"ROK 1863. Z KRWI WASZEJ POSIEW WOLNOŚCI. TU LEŻY 40 POLEGŁYCH BOHATERÓW". I dalej: „Poświęcony 16.5.1930 r.”.
P1010134.JPG
P1010134.JPG (175.52 KiB) Przejrzano 10509 razy
P1010135.JPG
P1010135.JPG (175.48 KiB) Przejrzano 10509 razy
P1010136.JPG
P1010136.JPG (168.9 KiB) Przejrzano 10509 razy
Druga mogiła znajduje się pod murem cmentarnym, na lewo od bramy głównej. Na metalowym krzyżu biało-czerwona tabliczka z napisem:
"ROK 1863. ZBIOROWA MOGIŁA POWSTAŃCÓW".
Prawdopodobnie spoczywa tam dziesięciu powstańców poległych 25 lutego 1863 r. pod wsią Słupia.
P1010137.JPG
P1010137.JPG (158.53 KiB) Przejrzano 10509 razy
P1010138.JPG
P1010138.JPG (208.51 KiB) Przejrzano 10509 razy
Można też odwiedzić mogiły pięciu Polaków rozstrzelanych przez hitlerowców w 1944 r. O pięciu pisze Paweł Gąsiorowski, natomiast na mogile widnieją cztery nazwiska. Być może istnieje jakiś szczegół, o którym nie wiem. Na grobie poza nazwiskami widnieje napis: „Tu spoczywają w Bogu rozstrzelani przez hitlerowców w sierpniu 1944”.
P1010143.JPG
P1010143.JPG (161.21 KiB) Przejrzano 10509 razy
P1010144.JPG
P1010144.JPG (180.33 KiB) Przejrzano 10509 razy
Tekst na podst.: P. Gąsiorowski, „Tradycja Mazowsza, powiat sierpecki. Przewodnik subiektywny”, Warszawa 2013.
Awatar użytkownika
Majsterek
Administrator - Stowarzyszenie
Posty: 949
Rejestracja: pn lis 15, 2010 11:20 pm

Cmentarz katolicki - Szczutowo (pow. sierpecki) - zlikwidowana mogiła Powstańców Styczniowych

Postautor: Majsterek » czw maja 30, 2019 7:25 pm

zbyszekg9 pisze:
wt kwie 22, 2014 2:51 pm
Druga mogiła znajduje się pod murem cmentarnym, na lewo od bramy głównej. Na metalowym krzyżu biało-czerwona tabliczka z napisem:
"ROK 1863. ZBIOROWA MOGIŁA POWSTAŃCÓW".
Prawdopodobnie spoczywa tam dziesięciu powstańców poległych 25 lutego 1863 r. pod wsią Słupia.
(Fotografie: P1010137.JPG, P1010138.JPG)
O zgrozo, mogiła o której wspomina Zbyszek została zlikwidowana. Poniżej zdjęcia z początku maja 2019. Czekają już "działka" na rząd nowych grobów.
IMG_20190517_091231.jpg
IMG_20190517_091231.jpg (62.62 KiB) Przejrzano 10294 razy
IMG_20190517_091256.jpg
IMG_20190517_091256.jpg (109.94 KiB) Przejrzano 10294 razy
IMG_20190517_091313.jpg
IMG_20190517_091313.jpg (105.88 KiB) Przejrzano 10294 razy
Dziwne, że zostawili pojedyncze krzyże na malutkich, nieoznakowanych grobkach ziemnych, a powstańczą mogiłę uprzątnęli. Ręce opadają. Być może uznali, że wystarczy jena mogiła dla Powstania Styczniowego. Zupełnie jakby chodziło tylko o wyraz symboliczny, namiastkę, bez związku z "materią", szczątkami poległych. To skłania jeszcze bardziej do troski o istniejące miejsca pamięci. Okazuje się że jak gdzieś zaniknie dbałość, obiekt zostanie "zapomniany" - to już krok do likwidacji.

Dodatkowo znalazłem grób więźnia niemieckiego obozu:
IMG_20190517_091409.jpg
IMG_20190517_091409.jpg (109.1 KiB) Przejrzano 10290 razy
Awatar użytkownika
Thomas
Moderator globalny - Stowarzyszenie
Posty: 1509
Rejestracja: wt gru 01, 2009 8:40 pm
Kontakt:

Re: Cmentarz katolicki - Szczutowo (pow. sierpecki)

Postautor: Thomas » pt maja 31, 2019 12:04 am

To bardzo smutne. Trudno szukać słów na wyjaśnienie i wytłumaczenie tego co się stało - jeśli faktycznie kolej rzeczy była taka, jak napisał Piotr.
Dopuszczam jednak myśl, że może "splantowanie" dotychczasowej mogiły ma służyć wzniesieniu nowej formy monumentu? Może planowany jest nowy pomnik?

Dodam od siebie, że we mnie wątpliwości co do mogił(y) w Szczutowie zrodziły się już dawno temu. Analizując zapiski w książce ks. Cz. Lissowskiego ("Powstanie styczniowe w ziemi dobrzyńskiej", Płock 1938) naszła mnie myśl, że w Szczutowie była jedna (właściwa) mogiła powstańców - poległych zarówno pod Szczutowem/Bliznem (9 VII 1863) oraz pod Słupią (13 III 1863) pochowano razem. W marcowej potyczce zginęło (wg zapisów w księgach metrykalnych parafii Gójsk - do której Szczutowo niegdyś należało jako filia) 10 powstańców, a w lipcu 34.

W II Rzeczpospolitej parafia szczutowska podjęła inicjatywę upamiętnienia powstańców. Czy był wtedy jeszcze jakiś materialny ślad po mogile/mogiłach? Tego nie wiemy. "Dziennik Płocki" z 1925 roku (nr 18, s. 1) wspomina, że powstańców spod Szczutowa/Blizna pochowano w Gójsku (!), pewnie to jest pomyłka, ale autor notatki jedynie OGÓLNIE wspomniał, że ich tam pochowano. Nie dodał, że mogiła jest, czy w ogóle jest jakiś ślad. Tylko tyle, że ich tam po prostu pochowano. Nowy, okazały powstańczy pomnik poświęcony podczas wizytacji biskupiej przez bp. Wetmańskiego w 1930 roku stanął w najbardziej reprezentacyjnym miejscu cmentarza - pośrodku, przy alejce, naprzeciw bramy wejściowej.

Zastanówmy się, czy to jest miejsce, w którym tradycyjnie grzebie się powstańców w dobie carskiego władztwa nad Wisłą?

Moim zdaniem (podkreślę, to jest subiektywny osąd) miejsce na ten pomnik wybrano dopiero przed 1930 rokiem. I nie jest DOSŁOWNĄ prawdą wyryta na nim informacja, że "TU" spoczywa 40 powstańców. (40? Skąd w ogóle ta liczba?) To "TU" raczej odniósłbym do całej szczutowskiej nekropolii, że gdzieś na niej te szczątki bohaterów oczekują Dnia Pańskiego.

Być może w miejscowej tradycji i ustnym przekazie istniały jakieś przesłanki, że kwaterą gdzie chowano poległych powstańców był właśnie placyk pod ogrodzeniem, na którym po latach postawiono betonowe obramienie i ten krzyż (ze zdjęć Zbyszka) z lakoniczną informacją, że właściwa mogiła jest TU, a pomnik - w swoim estetycznym pięknie i majestatyczności informuje wchodzących na teren szczutowskiego "Campo Santo", że ta ziemia zroszona jest ich krwią, z której - jak pięknie napisano - nadszedł "posiew wolności".

* * *

Dodam tylko, że temat jest mi szczególnie bliski, bo pod Szczutowem-Bliznem, 9 VII 1863 roku poległ Józef Szychułda z Babca-Więczanek k. Sierpca. Jak zapisano w jego akcie zgonu - pozostawił po sobie żonę (Katarzyna z Baranowskich) i czworo dzieci. Najstarszą jego córką była Józefa Szychułda - macocha mojej praprababci, która ją wychowywała po śmierci jej rodzonej matki. Zwykłem sobie wyobrażać, że może zimowymi wieczorami siadała i opowiadała babci i jej rodzeństwu o swoim ojcu, może nawet udawali się do Szczutowa na jego mogiłę? Bo poległy Józef byłby dla mojej praprababki przybranym dziadkiem. Pewnie spoczywa w splantowanej (?) mogile przy ogrodzeniu cmentarza, przynajmniej takie zawsze miałem przeczucie i tam paliłem mu w listopadzie świeczki.

Jego i cieniom innych poległych niech będzie wiekuisty pokój!
Awatar użytkownika
Thomas
Moderator globalny - Stowarzyszenie
Posty: 1509
Rejestracja: wt gru 01, 2009 8:40 pm
Kontakt:

Re: Cmentarz katolicki - Szczutowo (pow. sierpecki)

Postautor: Thomas » pt maja 31, 2019 2:46 pm

Jako, że mogiła już nie istnieje, dodam jeszcze od siebie zdjęcia wykonane prawie 10 lat temu. Każda forma dokumentacji jest w tym wypadku ważna:
Załączniki
DSC_5796.JPG
DSC_5796.JPG (215.59 KiB) Przejrzano 10256 razy
DSC_5797.JPG
DSC_5797.JPG (230.58 KiB) Przejrzano 10256 razy
DSC_5799.JPG
DSC_5799.JPG (195.96 KiB) Przejrzano 10256 razy
DSC_5798.JPG
DSC_5798.JPG (222.56 KiB) Przejrzano 10255 razy
Awatar użytkownika
Thomas
Moderator globalny - Stowarzyszenie
Posty: 1509
Rejestracja: wt gru 01, 2009 8:40 pm
Kontakt:

Re: Cmentarz katolicki - Szczutowo (pow. sierpecki)

Postautor: Thomas » pt maja 31, 2019 2:53 pm

Co do pomnika z 1930 roku, załączam zdjęcie z przytaczanej już pracy x. Lissowskiego, przedstawiające rzeczony monument.
Szczutowo CzLissowski1938.jpg
Szczutowo CzLissowski1938.jpg (361.82 KiB) Przejrzano 10254 razy
Od siebie dodam jeszcze zdjęcie sygnatury kamieniarza Jana Paducha (Paduha?) z Gójska umieszczonej na jednym ze słupków kamiennego ogrodzenia pomnika.
DSC_5791.JPG
DSC_5791.JPG (241.46 KiB) Przejrzano 10254 razy
Awatar użytkownika
Majsterek
Administrator - Stowarzyszenie
Posty: 949
Rejestracja: pn lis 15, 2010 11:20 pm

Re: Cmentarz katolicki - Szczutowo (pow. sierpecki)

Postautor: Majsterek » sob cze 01, 2019 8:46 am

Thomas pisze:
pt maja 31, 2019 12:04 am
Być może w miejscowej tradycji i ustnym przekazie istniały jakieś przesłanki, że kwaterą gdzie chowano poległych powstańców był właśnie placyk pod ogrodzeniem, na którym po latach postawiono betonowe obramienie i ten krzyż (ze zdjęć Zbyszka) z lakoniczną informacją, że właściwa mogiła jest TU
Mnie też ta wersja bardziej przekonuje. Poza tym były to lata `30, od Powstania minęło raptem 70 lat - tutaj nie decydowała tradycja i ustne przekazy a raczej pamięć żyjących jeszcze świadków, może dzieci lat powstańczych. Nie był to pomnik symboliczny - nikt by czegoś takiego nie robił w tamtych latach w tej formie - takie moje zdanie.
Awatar użytkownika
Thomas
Moderator globalny - Stowarzyszenie
Posty: 1509
Rejestracja: wt gru 01, 2009 8:40 pm
Kontakt:

Re: Cmentarz katolicki - Szczutowo (pow. sierpecki)

Postautor: Thomas » sob cze 01, 2019 10:49 am

Ależ oczywiście, Piotrze. Miałem na myśli, że ta mogiła naturalnie wciąż tam była - jedynie istniejący do niedawna krzyż i betonowe obramienie było późniejsze - nie mogło mieć 150 lat. Pewnie na przestrzeni dziesięcioleci były kilkakrotnie naprawiane i wymieniane.
Jestem przekonany, że pamiętano, wiedziano, gdzie powstańcy spoczywają. Nie szukając daleko - moja wspominana praprababka w 1930 roku miała (jedynie! :oczko2: ) 67 lat, wprawdzie jej przybrana matka nie żyła już pewien czas, ale ona doskonale mogła pamiętać, gdzie jej "dziadek" spoczywa. Wprawdzie sama ani go nie znała, ani w pogrzebie nie uczestniczyła, ale według ustnej relacji starszego pokolenia - miała pewnie tego świadomość. Jak wielu innych - czy to mieszkańców Szczutowa, czy członków rodzin powstańczych.
Awatar użytkownika
krzymen
Posty: 376
Rejestracja: pn sie 29, 2011 11:30 pm
Lokalizacja: Warszawa

Re: Cmentarz katolicki - Szczutowo (pow. sierpecki)

Postautor: krzymen » ndz cze 02, 2019 3:05 pm

Cześć Piotrze, cześć Tomku !
Nie można tej sprawy tak zostawić – trzeba to wyjaśnić do końca ! Napisałem już do naszego forumowego kolegi, który mieszka na terenie gminy Szczutowo (jozeftop). Poprosiłem o pomoc w ustaleniu, co się stało z mogiłą. Jeżeli niczego się nie dowie, to napiszę do UG Szczutowo. Może mogiłę zlikwidowano bez wiedzy urzędu, a może są inne plany - np. nowy pomnik nagrobny lub przeniesienie szczątków do mogiły pod istniejącym pomnikiem ? To by miało sens.
Opis mogił znajdujących się w Szczutowie jest na oficjalnej stronie Prezydenta RP- https://www.prezydent.pl/
https://www.prezydent.pl/archiwum-broni ... zowieckie/
SZCZUTOWO, Gm. SZCZUTOWO
Dwie mogiły na cmentarzu parafialnym. Na wprost bramy obelisk na wielostopniowej podstawie wieńczy mogiłę powstańców z oddziału Wiktora Jurkowskiego rozbitego świeżo po sformowaniu na tzw. „Koziołku” pod Sierpcem. Pomnik poświęcono 16 maja 1930 r.
W osobnej mogile spoczęło 10 powstańców z oddziału Jakoby’ego, poległych 25 lutego 1863 r. pod Słupią.
Fotografie obu mogił z 2008 roku.
http://www.rowery.olsztyn.pl/wiki/miejs ... /szczutowo
Oficjalna strona gminy w Szczutowie ze zdjęciami mogiły pod murem cmentarza i pomnika?/mogiły? 40 poległych !
http://www.eszczutowo.pl/index.php?opti ... &Itemid=31
I taki tekst: „Zbiorowa mogiła powstańców znajduje się pod parkanem, na lewo od bramy głównej. Prawdopodobnie spoczywa tu 10 osób, które poległy w bitwie pod wsią Słupia 25 lutego 1863 r. Podczas patriotycznych uroczystości, szczególnie z okazji Rocznicy Odzyskania Niepodległości przez Polskę, pod pomnikiem harcerze zaciągają warty, składane są wieńce, zapalane znicze. Ale także na co dzień szczutowianie pamiętają o bohaterach. Często płoną tu świeczki i leżą świeże kwiaty”
Zaczekajmy na wieści ze Szczutowa, a później zobaczymy ...
Pozdrawiam
Krzysztof
Lance do boju, szable w dłoń!
Awatar użytkownika
Majsterek
Administrator - Stowarzyszenie
Posty: 949
Rejestracja: pn lis 15, 2010 11:20 pm

Re: Cmentarz katolicki - Szczutowo (pow. sierpecki)

Postautor: Majsterek » ndz cze 02, 2019 7:04 pm

Są dobre wieści: nastąpił zwrot w podejściu "zarządcy" cmentarza. Dostałem informację, że w miejscu mogiły będzie nowa płyta. Obiekt będzie mniejszy niż dotychczasowa mogiła.
Sprawa jest zastanawiająca, bo z przeprowadzonych wcześniej rozmów wynikało zupełnie odmienne podejście parafii do zlikwidowanej mogiły. Wygląda to tak, jakby mleko się rozlało, sprawa się "rypła" a teraz jest próba, żeby jakoś z tego wybrnąć.
Awatar użytkownika
Thomas
Moderator globalny - Stowarzyszenie
Posty: 1509
Rejestracja: wt gru 01, 2009 8:40 pm
Kontakt:

Re: Cmentarz katolicki - Szczutowo (pow. sierpecki)

Postautor: Thomas » pn cze 03, 2019 11:16 am

Czuwajmy i trzymajmy rękę na pulsie.
Tymczasem garść archiwalnych zdjęć, ze zbiorów archiwalnych WKZ w Płocku.

Fotografie z 1984 roku, autor: Jacek Walicki
Jacek Walicki 1984 [01].jpg
Jacek Walicki 1984 [01].jpg (123.74 KiB) Przejrzano 10123 razy
Jacek Walicki 1984 [02].jpg
Jacek Walicki 1984 [02].jpg (156.16 KiB) Przejrzano 10123 razy
Jacek Walicki 1984 [03].jpg
Jacek Walicki 1984 [03].jpg (153.04 KiB) Przejrzano 10123 razy
Fotografia z 1992 roku, autorka: Teresa Gurowska
Teresa Gurowska 1992 [01].jpg
Teresa Gurowska 1992 [01].jpg (97.46 KiB) Przejrzano 10123 razy
Awatar użytkownika
Majsterek
Administrator - Stowarzyszenie
Posty: 949
Rejestracja: pn lis 15, 2010 11:20 pm

Re: Cmentarz katolicki - Szczutowo (pow. sierpecki)

Postautor: Majsterek » czw cze 06, 2019 8:23 am

Stowarzyszenie Konfederacja Wolnej Myśli wystosowała do ks. proboszcza parafii w Szczutowie zapytanie o zlikwidowaną mogiłę. Poniżej odpowiedź:
61779220_529719197565328_3353996577705295872_n.jpg
61779220_529719197565328_3353996577705295872_n.jpg (56.86 KiB) Przejrzano 10064 razy
Przy całej wyrozumiałości dla dobrych intencji księdza, rysuje się pewna nieścisłość. Informuje on w prawdzie że szczątki zostały przeniesione, a później dodaje że zlikwidowana mogiła była "umowna". Mnie to nie przekonuje. Jeśli są wątpliwości, a zachodzi duże prawdopodobieństwo że w danym miejscu spoczywają szczątki poległych bohaterów, dla czego odmawia się im osobnego miejsca na cmentarzu? Ciekawy jestem, czy jak w przyszłości będą robić wykopy pod nowe groby, nie natrafią na powstańcze artefakty, ale tego przecież się nie dowiemy.
Awatar użytkownika
krzymen
Posty: 376
Rejestracja: pn sie 29, 2011 11:30 pm
Lokalizacja: Warszawa

Re: Cmentarz katolicki - Szczutowo (pow. sierpecki)

Postautor: krzymen » czw cze 06, 2019 3:05 pm

Cześć Majsterku,
Groby i cmentarze wojenne pozostają pod opieką Państwa. Są odpowiednie ustawy i przepisy, które powinni przestrzegać wszyscy – także księża sprawujący pieczę nad cmentarzami parafialnymi.
Ciekawe, czy Prezes IPN i Wojewoda Mazowiecki uczestniczyli w tych mszach ? ;) Jeżeli nie, to czy wiedzą o tej sprawie i czy wydali zgodę na tę „ekshumację” ?

USTAWA z dnia 28 marca 1933 r. o grobach i cmentarzach wojennych
(stan na 21.12.2018)
Art. 4. 1. Prezesowi Instytutu Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, zwanemu dalej „Prezesem Instytutu Pamięci”, przysługuje prawo zarządzenia ekshumacji zwłok z grobu wojennego i przeniesienia ich do innego grobu.
2. Prezes Instytutu Pamięci wskutek umotywowanej prośby rodziny lub otoczenia osoby pochowanej w grobie wojennym bądź prośby instytucji społecznej może zezwolić na ekshumację zwłok z grobu wojennego i przeniesienie ich na inne miejsce w kraju lub poza granicami Państwa oraz na sprowadzenie zwłok z obcego państwa celem ich pochowania w kraju w grobie wojennym.
Ja nie jestem przeciwko przenoszeniu szczątków poległych do wspólnych grobów. Tak robiono i przed II w.ś. W uzasadnionych przypadkach nie ma w tym niczego złego. Jednak ekshumacje z grobów wojennych nawet na cmentarzach parafialnych to nie zadanie dla księdza proboszcza !

A tu tekścik ze strony IPN’u. Jest tam nawet WNIOSEK O WYDANIE DECYZJI ZEZWALAJĄCEJ NA PRZEPROWADZENIE EKSHUMACJI Z GROBU WOJENNEGO.
http://ipn.gov.pl/pl/upamietnianie/eksh ... macje.html
Ekshumacje należy przeprowadzać w sposób zgodny z przepisami Ustawy z dnia 31 stycznia 1959 r. o cmentarzach i chowaniu zmarłych (Dz. U. z 2015 r. poz. 2126, z późn. zm.), rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 7 grudnia 2001 r. w sprawie postępowania ze zwłokami i szczątkami ludzkimi (Dz. U. z 2001 r. Nr 153, poz. 1783, z późn. zm.) oraz rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 23 marca 2011 r. w sprawie sposobu przechowywania zwłok i szczątków (dz. U. Nr 75, poz. 405).
Jednocześnie zgodnie z Ustawą z dnia 28 marca 1933 r. o grobach i cmentarzach wojennych z 1933 r. Wojewoda jako przedstawiciel administracji rządowej w terenie odpowiada za sprawy grobów wojennych znajdujących się na terenie swojego województwa. Przed rozpoczęciem prac należy więc uzyskać opinię Wojewody w sprawie ekshumacji i ustalić z nim miejsce docelowego pochówku odnalezionych szczątków.
Rozumiem, że ks. proboszcz posiada wszystkie pisemne pozwolenia od Prezesa IPN i od Wojewody Mazowieckiego ? ;)
Zapewne ;) ma także protokół z ekshumacji i opinię fachowców odnośnie liczby wydobytych szczątków, ich wieku, płci i ewentualnej przyczyny śmierci (ślady postrzałów, cięć szablą na zachowanych kościach itd.) - bo tak się to powinno robić i IPN ma odpowiednich ekspertów.
Może Stowarzyszenie Konfederacja Wolnej Myśli wystosowałoby stosowne pisma w tej sprawie do IPN i Mazowieckiego Urzędu Wojewódzkiego ?
Pozdrawiam
Krzysztof
Lance do boju, szable w dłoń!

Wróć do „Cmentarze cywilne”

Kto jest online

Użytkownicy przeglądający to forum: Obecnie na forum nie ma żadnego zarejestrowanego użytkownika i 9 gości