Wlewsk. pow. działdowski. Kaplica grobowa rodziny Różyckich

stzstz
Posty: 82
Rejestracja: wt wrz 14, 2010 11:52 pm
Lokalizacja: Żuromin
Kontakt:

Wlewsk. pow. działdowski. Kaplica grobowa rodziny Różyckich

Postautor: stzstz » pn lut 07, 2022 4:35 pm

Nieopodal Lidzbarka w miejscowości Wlewsk na samym końcu wsi jadąc w stronę Nowego Miasta Lubawskiego po lewej stronie szosy znajduje się zabytkowy obiekt, który od dawna wzbudzał moje zainteresowanie, jednak nigdy nie miałem czasu się tam zatrzymał, aż do lutego 2022 roku. Sądziłem, że jest to stary kościółek ewangelicki. Okazuje się, że kościół był w tym miejscu dawno, a na jego miejscu postawiono kaplicę nagrobną.
Wlewsk leży w odległości 3 km od Lidzbarka przy drodze prowadzącej w kierunku Piaseczna. Wieś i parafię założyli Krzyżacy w 1379 roku. Oni też postawili drewniany kościół gotycki p.w. św. Bartłomieja, nadając jednocześnie wsi nazwę Wleskau Biskup chełmiński Arnold Stapik (1402-1416) podjął decyzję o włączeniu Wlewska do sąsiedniej parafii w Boleszynie. Wieś ponownemu zniszczeniu uległa w czasie wojny polsko-szwedzkiej (1655-1660). Bardzo wtedy ucierpiał kościół, który już wkrótce po zakończeniu działań wojennych został rozebrany. Nowy drewniany kościół stylizowany był na wzór gotyku. Oddano go do użytku w 1690 r., którego fundatorem był Paweł Chełstowski ziemianin z Wlewska. Kościół trzynawowy miał trzy ołtarze: ołtarz główny przedstawiający koronację Najświętszej Maryi Panny oraz dwa ołtarze boczne, jeden z wizerunkiem św. Antoniego i drugi z wizerunkiem św. Pawła. Wysoko nad ołtarzem głównym wisiał obraz patrona parafii św. Bartłomieja, o wymiarach 250 cm x 150 cm. Do najcenniejszych naczyń liturgicznych w kościele należały: trzy pozłacane kielichy, srebrny dwumetrowy krzyż w ołtarzu głównym i złota puszka do przechowywania Najświętszego Sakramentu. Na początku 1790 roku na wsi mieszkało 320 Polaków, 14 ewangelików i 6 Żydów, natomiast do całej parafii wlewskiej należało 481 wiernych. W 1804 roku w wyniku pożaru duża część wsi uległa spaleniu. Nie udało się uratować kościoła i domu parafialnego. Po tym tragicznym wydarzeniu Wlewsk przyłączono do parafii w Lidzbarku, gdzie należy do dziś. W 1860 roku Władysław Różycki właściciel folwarku we Wlewsku postanowił w miejscu gdzie kiedyś stał kościół parafialny pobudować murowaną kaplicę również pod wezwaniem św. Bartłomieja. Kaplicę w stylu neogotyckim z czerwonej cegły budowano blisko dwa lata. Poświęcenia kaplicy dokonał biskup chełmiński Jan Nepomucen Marwicz 24 sierpnia 1863 roku. Jest to więc kaplica rodzinna, w której od 1833 roku spoczywają szczątki zmarłych: Franciszka, Władysława, Stanisława i Stefana Różyckich, byłych właścicieli dóbr wlewskich.Po pożarze wsi w 1804 roku, kiedy Wlewsk przyłączono do parafii w Lidzbarku , zmarli z byłej parafii wlewskiej są do dziś chowani na cmentarzu parafialnym w Lidzbarku. W kaplicy w każdą niedzielę i święta są odprawiane Msze święte. Bardzo uroczysty charakter mają także nabożeństwa odpustowe przypadające na 24 sierpnia, poświęcone patronowi św. Bartłomiejowi.
Źródło: https://www.facebook.com/towarzystwomil ... ubawskiej/
Oto co udało mi się zarejestrować kamerą:
https://youtu.be/aesKppY9swI
Awatar użytkownika
krzymen
Posty: 376
Rejestracja: pn sie 29, 2011 11:30 pm
Lokalizacja: Warszawa

Re: Wlewsk. pow. działdowski. Kaplica grobowa rodziny Różyckich

Postautor: krzymen » wt lut 08, 2022 10:16 am

Cześć Sławku - z Twojego reportażu wynika, że na tym cmentarzu – po kilkudziesięciu latach - wznowiono pochówki. Kiedy ostatni raz byłem we Wlewsku, to grobu Alicji Wołejszo tam nie było. Dziwne, bo zmarła w 2001, a ja byłem tam w 2016 :o .
Na dowód przedstawiam fotografie z 29.03.2016.
Wlewsk.Trad01.jpg
Wlewsk.Trad01.jpg (166.94 KiB) Przejrzano 1344 razy
Pierwszy raz odwiedziłem ten cmentarz jeszcze w ... XX wieku ;) Teren i kaplica grobowa były bardzo zaniedbane. Na murze nie było tablicy Różyckich i nie pamiętam też tego krzyża oraz tablicy z napisem:
„Dzięki Ci Boże … Za doznane łaski … Dzięki Ci Boże. Różyccy”
Jakieś resztki ceglanej kapliczki znajdowały się tuż przy szosie. Teren cmentarza chyba nie był ogrodzony. Krzaki i chwasty ...

Metalowe wrota pod napisem „Grobowiec rodziny Doliwa Różyckich” prowadzą do krypty grobowej, w której spoczywają Różyccy wymienieni na tablicy. Wśród nich jest fundator kaplicy Władysław Różycki (działacz polski w zaborze pruskim, poseł do Reichstagu - „Koło Polskie”).
Wlewsk.Trad02.jpg
Wlewsk.Trad02.jpg (149.8 KiB) Przejrzano 1344 razy
Miałem szczęście – drzwi do kaplicy nie były zamknięte. W kaplicy odbywają się msze w niedziele i święta, a 24 sierpnia także nabożeństwa odpustowe poświęcone patronowi św. Bartłomiejowi.
Wlewsk.Trad03.jpg
Wlewsk.Trad03.jpg (113.06 KiB) Przejrzano 1344 razy
Z lewej strony ołtarza znajduje się tablica poświęcona żołnierzom ROAK walczących w latach 1945-1947 pod dowództwem ppor. Stanisława Balli ps. Sowa.
https://biogramy.ipn.gov.pl/bio/wszystk ... -Sowa.html
Wlewsk.Trad04.jpg
Wlewsk.Trad04.jpg (116.3 KiB) Przejrzano 1344 razy
Jednym z jego podkomendnych był Andrzej Różycki ps. Zjawa, wnuk Władysława Różyckiego.
https://historia.org.pl/2011/10/21/zoln ... -ps-zjawa/
W 1940 r. Różyccy zostali usunięci z rodzinnego majątku i wysiedleni przez Niemców do Generalnej Guberni. W 1945 r. utworzono tu PGR. Gorzelnia istniała jeszcze w czasach Różyckich.
W 2016 na terenie cmentarza był tylko jeden grób.
Wlewsk.trad05.jpg
Wlewsk.trad05.jpg (171.29 KiB) Przejrzano 1344 razy
Na żeliwnym krzyżu można odczytać napisy:
„Tu spoczywają zwłoki
Rozalii z Liberackich Montowskiej / ur. 1820. † um. 1873.
Maksymiliana Montowskiego / ur. 1842. † um. 1873.”
Lance do boju, szable w dłoń!

Wróć do „Cmentarze cywilne”

Kto jest online

Użytkownicy przeglądający to forum: Obecnie na forum nie ma żadnego zarejestrowanego użytkownika i 2 gości