Rozwój Przysuchy przypada na początek XVIII wieku. W 1710 roku jej właściciel, kasztelan Antoni Czermiński, z myślą o uruchimieniu fabryki broni sprowadził rzemieślników z Niemiec. Stworzył dla nich miejscowość obok starej wsi Przysucha i uzyskał dla niej przywilej lokacyjny. Osada ta nosiła nazwę Czermin. Pomiędzy wsią Przysucha, a Czerminem, w pobliżu dworu Antoniego Czermińskiego wyrosła zaraz osada żydowska, posiadająca tak jak osada niemiecka własny rynek. Dopiero w latach 1745-1750 kolejni właściciele tych dóbr stworzyli kolejną osadę, przeznaczoną dla rzemieślników polskich, także z własnym rynkiem. Ta osada nosiła nazwę Ursulin. W 1777 roku w mieście "niemieckim" było 39, w "polskim" 29, w "żydowskim" zaś 85 domów.
Pod koniec XVIII wieku w Przysusze powstała synagoga. Zamożna społeczność mogła pozwolić sobie na wzniesienie klasycystycznej budowli murowanej z bimą-podporą - w tym okresie nowopowstające bóżnice były najczęściej drewniane lub murowane ale proste, w formie zbliżone do domów mieszkalnych - wszystko po to by ograniczyć koszty budowy.
W tej częsci tekstu wykorzystałem informacje z książki Marii i Kazimierza Piechotków pt.Krajobraz z menorą. Żydzi w miastach i miasteczkach dawnej Rzeczypospolitej, Wrocław 2008.
Do Przysuchy ściągnęła mnie ciekawość. Dopiero co starałem się dowiedzieć jak najwięcej o kockich chasydach. A nie byłoby kockiej szkoły, gdyby nie istniała szkoła przysuska. Obecność synagogi to był dodatkowy magnes. Chasydzi zwykle nie korzystali z bóżnic pozostawiając je tradycyjnej grupie wyznawców judaizmu. Wg Marii i Kazimierza Piechotków ta synagoga należy do grupy budowli wartościowych dla których brakuje funduszy na rozpoczęty remont. Podobnie jest w Chmielniku, gdzie zauważyłem rozbieżność między ogłoszonymi planami samorządu co do dalszych losów synagogi, a rzeczywistością. Przysuskie plany są mi jeszcze nie znane więc nie dostrzegam tak wielkiego kontrastu choć stojąc pod murami bóżnicy czuje się, że ten budynek woła o powrót do życia.
Obok wejścia do synagogi znajduje się dziwne "ustrojstwo". Stalowa obroża w niszy. Wg przygodnego informatora osadzano w niej cudzołożnice by w miejscu publicznym mogły być lżone i opluwane. Pewnie nie tylko cudzołożnice. Skoro to było osobne miasto żydowskie to pewnie brakowało w nim pręgierza.
- Stowarzyszenie TRADYTOR Forum Społeczności i kultury Ślady kultury żydowskiej Synagogi
- Szukaj
- Stowarzyszenie
-
- Dzisiaj jest ndz kwie 28, 2024 4:16 am
- Strefa czasowa UTC+02:00
Synagoga - Przysucha (pow. przysuski)
Synagoga - Przysucha (pow. przysuski)
Postautor: trobal » czw kwie 22, 2010 9:51 pm
zapuszczam wąsy, wyciągam szablę
pędzę na koniu po śmierć i chwałę
a żadna myśl nie mąci w głowie
bo tu emocje podsycają ogień
Dezerter "My Polacy"
pędzę na koniu po śmierć i chwałę
a żadna myśl nie mąci w głowie
bo tu emocje podsycają ogień
Dezerter "My Polacy"
Przejdź do
- Regulamin, Informacje, FAQ
- ↳ Regulamin, FAQ
- Informator (aktualności)
- ↳ Stowarzyszenie TRADYTOR
- ↳ Planowane Wyprawy
- ↳ Informator lokalny
- ↳ Płock
- ↳ Sierpc
- ↳ Gostynin
- Zabytki militarne
- ↳ Fortyfikacje
- ↳ Twierdza Modlin
- ↳ Podziemia i fabryki
- ↳ Kompleks Riese
- ↳ Lotnictwo wojskowe
- ↳ Marynarka wojenna
- ↳ Militaria
- Architektura
- ↳ Rezydencje
- ↳ Zamki
- ↳ Pałace
- ↳ Dwory
- ↳ Obiekty sakralne
- ↳ Budowle kultowe i pamiątkowe
- ↳ Kapliczki i krzyże
- ↳ Pomniki
- ↳ Tablice pamiątkowe
- ↳ Budowle wodne
- ↳ Wieże ciśnień
- ↳ Mosty/wiadukty
- ↳ Zabudowania gospodarcze
- ↳ Wiatraki
- ↳ Młyny
- ↳ Spichlerze
- ↳ Folwarki
- ↳ Skanseny, Muzea
- ↳ Inne...
- ↳ Budynki mieszkalne
- ↳ Ratusze
- ↳ Bramy
- ↳ Wieże/Baszty
- ↳ Przemysłowe
- Martyrologia i Pamięć Narodowa
- ↳ Cmentarze wojenne i wojskowe
- ↳ Miejsca Narodowej Pamięci
- ↳ Mogiły i miejsca straceń
- ↳ Pomniki poległych, pomniki bohaterów
- ↳ Cmentarze cywilne
- ↳ Obozy i więzienia
- ↳ Niemieckie obozy koncentracyjne, niemieckie obozy zagłady
- ↳ Ślady poepidemiczne
- Peregrynacje
- ↳ Relacje z podróży
- ↳ Parki i ogrody
- ↳ Ciekawe miejsca
- ↳ Architektura natury
- ↳ Ciekawe wydarzenia
- Społeczności i kultury
- ↳ Ślady kultury żydowskiej
- ↳ Kirkuty
- ↳ Synagogi
- ↳ Inne zabytki materialne
- ↳ Ślady osadników i kolonistów
- ↳ Kościoły i domy modlitwy
- ↳ Cmentarze
- ↳ Osady
- Historia
- ↳ Historia
- ↳ Starożytność
- ↳ Średniowiecze
- ↳ Historia nowożytna
- ↳ I wojna światowa
- ↳ Międzywojnie
- ↳ II wojna światowa
- ↳ Po 1945 roku
- ↳ Archeologia
- ↳ Genealogia i heraldyka
- ↳ Legendy, mity, opowieści
- ↳ Biografie
- ↳ Pamiętniki, Wspomnienia
- Etnografia i przyroda
- ↳ Flora i fauna
- ↳ Etnografia
- ↳ Pomniki przyrody
- ↳ Powiat płocki
- ↳ Powiat sierpecki
- ↳ Propozycje pomników
- Wiedza i hobby
- ↳ Sztuka przetrwania czyli survival z Tradytorem
- ↳ Rekonstrukcje
- ↳ Grupy Rekonstrukcji Historycznej
- ↳ Eksploracja, sprzęt poszukiwawczy
- ↳ Identyfikacja
- ↳ Fotoplastikon
- ↳ Krótkofalarstwo
- ↳ Linki
- ↳ Zawartość zakładki "Publikacje" na stronie TRADYTORA
Kto jest online
Użytkownicy przeglądający to forum: Obecnie na forum nie ma żadnego zarejestrowanego użytkownika i 19 gości