Ohel cadyka Izraela Icchaka Kalisza - Warka (pow. grójecki)

Awatar użytkownika
trobal
Posty: 1197
Rejestracja: pt mar 13, 2009 9:32 am
Lokalizacja: Puławy
Kontakt:

Ohel cadyka Izraela Icchaka Kalisza - Warka (pow. grójecki)

Postautor: trobal » śr wrz 09, 2009 8:10 pm

Wikipedia pisze:Kirkut, kierkow, kierchol, kirchol (od niem. słowa Kirchhof, oznaczającego dziedziniec kościelny, na którym grzebano zmarłych) - określenie cmentarza żydowskiego od wieków używane przez Polaków, głównie mieszkańców Galicji. Żydzi nie używali tego określenia, zastępując je nazwami w jidysz (bejsojlem, bejsakwores i inne), pochodzącymi z hebrajskiego.

W języku hebrajskim używa się określeń:

* bejt olam - "dom świata" albo "dom wieczności"
* bejt chajim - "dom życia" (eufemizm)
* bejt kwarot - "dom grobów"
* bejt almin - "dom wieczności" (wyraz zapożyczony z języka aramejskiego)

Na ziemiach polskich Żydzi po raz pierwszy otrzymali przywileje gwarantujące nienaruszalność i ochronę cmentarzy żydowskich w 1264 - stało się to za sprawą Statutu kaliskiego wydanego przez Bolesława Pobożnego.

Podstawową różnicą między cmentarzem chrześcijańskim, a żydowskim jest odmienne traktowanie grobu. Poczucie chrześcijańskie pozwala na jego naruszenie i na dokonanie nowego pochówku po określonym czasie. Cmentarz nieużywany przez długi czas może być zlikwidowany. Według zasad judaizmu każdy nagrobek i cały cmentarz jest nienaruszalny, nieograniczenie trwały tak długo, jak znana jest jego lokalizacja. Do wyjątkowych należą przypadki, gdy ekshumacji dokonuje się: dla przeniesienia szczątków do grobu w Ziemi Świętej lub do grobu rodzinnego, dla przeniesienia z cmentarza nieżydowskiego, jeśli cmentarzowi zagraża profanacja lub podmycie przez wodę.

Zgodnie z nakazami religii cmentarze żydowskie budowano poza obszarem miasta, wydzielano na nim osobne kwatery dla kobiet i mężczyzn.
Wikipedia pisze:Ohel (namiot) to rodzaj niewielkiego żydowskiego grobowca murowanego (kaplicy), posiadającego najczęściej prosty kształt prostopadłościanu, wyposażonego w drzwiczki i okienka. Ohele wznoszono nad jednym lub więcej grobami, często dodatkowo z ustawionymi wewnątrz grobowca macewami. Najczęściej ohele nie są w jakikolwiek sposób zdobione, posiadają tylko tabliczki, na których widnieją dane zmarłego. Ohele budowane są dla uczczenia pamięci ważniejszych osób dla danej wspólnoty (na ogół religijnej) - rabinów, cadyków.
Żydzi w Warce zaczęli osiedlać się w połowie XVIII w. Już w 1800 roku stanowili ponad połowę wszystkich mieszkańców Warki. Stan ten utrzymywał się też w początkach II RP. Najsławniejszą postacią społeczności żydowskiej Warki był cadyk Izrael Icchak Kalisz. Przed przybyciem do Warki kształcił się u samego "Widzącego z Lublina" czyli Jaakowa Icchaka Ha-Levi Horowitza - jednego z pierwszych chasydów na Lubelszczyźnie i nauczyciela wielu następnych cadyków. Jednak największy wpływ na Kalisza miał w okresie pobierania nauk mieszkający w Przysusze cadyk Simcha Bunem.

Nauka to jedno, a bycie cadykiem to drugie. Obowiązkiem Żyda jest zgłębianie wiary. Chasydyzm jako ruch religijny przeciwstawiał się tradycji rabinicznej. Uważał, że kontakt z Bogiem nie wymaga pośrednika w osobie rabina. W naukach chasydów Bóg jest we wszystkim co tworzy świat. Kontakt z Bogiem to jednocześnie afirmacja życia, które jest przez Boga stworzone. Radość, śpiew, ekstaza jako forma kontaktu z Bogiem czynią z chasydyzmu ruch ludowy. Jednak co najważniejsze cadykiem się staje poprzez uznanie współwyznawców. Tak też Izrael Icchak Kalisz uzyskał status cadyka w Warce i stworzył wokół siebie dwór. A także dynastię, gdyż jego dwaj synowie też byli cadykami.

Występując w obronie tradycji, a szczególnie tradycyjnych ubiorów żydowskich Izrael Icchak Kalisz współdziałał z cadykiem z Góry Kalwarii. I tu znów należy zaznaczyć, że współdziałanie dworów cadyków nie oznacza wcale jedności chasydów. Oni sami reprezentując sympatie do różnych cadyków często byli skłóceni.

Ohel w Warce postawiono w miejscu domniemanego spoczynku wareckiego cadyka. Powstał w roku 1990. Zwyczajem chasydów jest składanie próśb do szczególnie wielbionych cadyków. Ohel więc nie tylko chroni miejsce pochówku ale i gromadzi kartki z prośbami chasydów skierowanymi do zmarłego. Cmentarz został zniszczony przez okupantów i nie zachowały się na nim żadne macewy. Chociaż dla okolicznych mieszkańców jest to "kierkut" to wcale nie jest jednoznaczne ze świadomością, że jest to cmentarz. Dotrzeć tu można na dwa sposoby:
* kierując się na Białobrzegi, za torami kolejowymi wjechać w nieutwardzoną ulicę Baczyńskiego i zjechać nad brzeg Pilicy skąd widać na skarpie ohel o prowadzące do niego schody lub
* drogą gruntową przejechać pod mostem kolejowym
Na skarpę wjeżdżały już quady o czym świadczą ślady przez nie wyjeżdżone, na szczycie zaś są liczne ślady "imprezowania". Sam ohel zamknięty na dwie kłódki był już wielokrotnie malowany i zamalowywany. Jakiś czas temu było o nim głośno gdy wędrujący po Polsce młody Żyd z Nowego Jorku został tu poniżony przez nastolatków, którzy wcześniej to miejsce mu wskazali. Nie wiem jednak jak ta sprawa się skończyła poza tym, że wzmocniła opinie o antysemityzmie w Polsce.
P1050378.JPG
P1050378.JPG (145.2 KiB) Przejrzano 2552 razy
Zdjęcia:
zapuszczam wąsy, wyciągam szablę
pędzę na koniu po śmierć i chwałę
a żadna myśl nie mąci w głowie
bo tu emocje podsycają ogień
Dezerter "My Polacy"

Wróć do „Inne zabytki materialne”

Kto jest online

Użytkownicy przeglądający to forum: Obecnie na forum nie ma żadnego zarejestrowanego użytkownika i 2 gości